کتاب ام سلمه

تنها دوره ای که کمیت و کیفیت بانوان خوشنویس و به ویژه مذهب و نگارگر افزایش یافته و به آقایان نزدیک شده است، دهه های پس از انقلاب اسلامی است که به دلایل گوناگون از جمله تحریم برخی از هنرها موج سیل آسایی از علاقه مندان وارد هنرهای تابلونگاری شدند؛ هنرهای مربوط به نگارش و تولید قطعات و تابلوهای هنری که در گذشته بیشتر به کتابت و کتاب آرایی محدود می شدند. برای مثال استاد علی راهجیری در تذکره ی خوشنویسان معاصر (۱۳۴۶) تنها از یک بانوی خوشنویس یاد کرده ولی در ویرایش های بعدی کتاب در سال های ۱۳۸۵ و ۱۳۹۰ از ده ها بانوی معاصر نام برده است. با وجود رشد کمی و کیفی خوشنویسی و به ویژه بانوان خوشنویس یکی از نکات مهم این است که در هزاره ی اخیر، خط نسخ با استنساخ کلام الله پیوندی ناگسستنی داشته و کتابت قرآن به جهت تیمن و مبارکی از این بواب تا نساخان دوره ی پهلوی جریانی سنتی و ثابت داشته است اما جالب است که بسیاری از استادان نسخ نویس پس از انقلاب این توفیق را نیافته و با توجه به زمینه های اجتماعی اقتصادی هنر، به قطعه نویسی اشتغال داشته و در طی سه دهه ی اخیر بانوانی را آموزش داده اند که عیار آثار برخی از آنها با بهترین بانوان نسخ نویس گذشته قابل مقایسه و گاه برتر است. در پایان از دوستان فرهیخته ام که با راهنمایی سبب غنای این پژوهش شده اند. سپاسگزاری میکنم استاد مجید عبدامین دکتر محمدرضا بهزادی و همچنین از استاد نوشاد رکنی و بهزاد یوسف زاده که تصاویری را در اختیارم گذاشتند. حمیدرضا قلیچ خانی تهران بهمن ماه ۱۳۹۹ صفحه ۷