ادبیات فرانسه از دیرباز منبعی غنی برای فیلمسازان بوده است، با اقتباسهایی که ژانرها، جنبشها و دورههای تاریخی متعددی را در بر میگیرند. "تاریخ ادبیات فرانسه در سینما"، نوشتهی کیت گریفیث و اندرو واتس، بررسی جامعی از چگونگی انتقال آثار ادبی فرانسوی به پردهی سینما ارائه میدهد. این کتاب که بخشی از مجموعهی "تاریخ ادبیات جهان در سینما" است، به میراث سینمایی مشهورترین نویسندگان فرانسوی، از ویکتور هوگو و گوستاو فلوبر تا مارگریت دوراس و پاتریک مودیانو میپردازد. گریفیث و واتس، با تحلیلهای دقیق، بینشی روشن دربارهی عوامل هنری، فرهنگی و ایدئولوژیکی ارائه میدهند که شکلدهندهی اقتباسهای سینمایی از ادبیات فرانسه هستند. این کتاب هم اقتباسهای وفادار به متن اصلی و هم تفسیرهای خلاقانه و رادیکال را بررسی میکند و از خلال این پژوهش، تعامل پویای میان ادبیات و سینما را آشکار میسازد. کتاب بهصورت زمانی تنظیم شده و تاریخ اقتباسهای ادبی فرانسوی را از دوران فیلم صامت تا سینمای معاصر دنبال میکند. از آثار کلاسیک قرن نوزدهم، مانند "بینوایان" و "مادام بوواری"، تا ادبیات اگزیستانسیالیستی و تجربی قرن بیستم، نویسندگان به این میپردازند که چگونه کارگردانان چالشهای انتقال روایتهای پیچیده، ظرافتهای سبکی و نثر تأملبرانگیز را به رسانهی تصویری فیلم پشت سر گذاشتهاند. فراتر از مطالعات موردی، "تاریخ ادبیات فرانسه در سینما" به پرسشهای نظری و فرهنگی گستردهتری نیز میپردازد. چگونه انتخابهای اقتباسی منعکسکنندهی زمینههای اجتماعی و سیاسی متغیر هستند؟ در فرآیند انتقال از متن به تصویر، چه چیزی حفظ میشود و چه چیزی از دست میرود؟ این کتاب، ضمن قرار دادن اقتباسهای ادبی فرانسوی در بستر سینمای جهانی، نشان میدهد که چگونه سینمای فرانسه بر فیلمسازی بینالمللی تأثیر گذاشته و از آن تأثیر پذیرفته است. یکی از موضوعات محوری کتاب، تنش میان وفاداری و خلاقیت در اقتباس است. نویسندگان بررسی میکنند که چگونه برخی فیلمسازان به متن اصلی وفادار ماندهاند و چگونه برخی دیگر، روایت را برای مخاطبان سینمایی دگرگون کردهاند. آنها نمونههایی را برجسته میکنند که در آنها دیدگاه نویسندهی اصلی حفظ شده و مواردی را نشان میدهند که در آنها کارگردانان با ارائهی تفاسیر جدید، روایت را از نو ساختهاند. موضوع کلیدی دیگر، نقش فیلم در شکلدهی به دریافت عمومی از ادبیات است. برخی از آثار ادبی فرانسوی بیش از آنکه از طریق مطالعهی مستقیم شناخته شوند، به واسطهی اقتباسهای سینماییشان به شهرت رسیدهاند. در مقابل، برخی دیگر از طریق بازخوانیهای مدرن و اقتباسهای خلاقانه، بار دیگر در کانون توجه قرار گرفتهاند. کتاب بررسی میکند که چگونه اقتباسهای سینمایی به میراث ماندگار ادبیات فرانسه شکل دادهاند. "تاریخ ادبیات فرانسه در سینما" منبعی ضروری برای پژوهشگران، سینماگران و علاقهمندان به ادبیات است که به تلاقی سینما و سنت ادبی فرانسه علاقه دارند. گریفیث و واتس تحلیلی دقیق و مستند از اقتباس را بهعنوان یک فرآیند هنری و پدیدهای فرهنگی ارائه میدهند. این کتاب، با بررسی رابطهی پویای ادبیات و سینما، دیدگاههای تازهای دربارهی نحوهی روایت، بازآفرینی و تفسیر مجدد آثار ادبی در رسانههای مختلف ارائه میکند.
درباره کیت گریفیث
کیت گریفیث، استاد مطالعات فرانسه و ترجمه در دانشگاه کاردیف، ولز، انگلستان است. او به طور گسترده در مورد اقتباس چند رسانه ای از منابع ادبی آثاری منتشر کرده است.