کتاب پادشاهی ساسانیان از پادشاهی یزدگرد بزه گر تا قباد
نویسنده:
ابوالقاسم فردوسی
معرفی کتاب پادشاهی ساسانیان از پادشاهی یزدگرد بزه گر تا قباد
چون یزدگرد پادشاه شد سپاهیان را گرد آورد و با نامداران گفت هر که از دادگری بهره یابد باید به ستایش یزدان پردازد و از داد دل را شاد دارد. بدان را زنده نخواهم گذارد، مگر آنکه پند مرا بشنوند و گرد کژی و ناراستی نگردند. آن را که ناراستی نورزد مقام عالی خواهم داد و جز با دلیر مردان و خردمندان رای نخواهم زد. ستمگر را و کسی را که مست غرور است و دلی پر کینه دارد، یا به ثروت خویش نازد و گردنفرازی کند و از خشم ما نترسد بالین او از خاک و خشت خواهم ساخت. جمع حاضران و آحاد مردمان از سخنان او شاد شدند. اما چون چندی گذشت و یزدگرد در پادشاهی مستقّر و ممکن گردید و بزرگی و حشمت او فزونی گرفت مهر او بر مردم کاستی یافت، خردمند نزد او خوار گشت و رسوم پادشاهی عدالت مندرس گردید. مقام کنارنگ و پهلوان و دلیرمرد و دانشمند و هنرور و رایزن نزد او با یاد هوا یکسان شد. دیگر کسی در چشم او منزلت و اعتباری نداشت. درون شاه تیرگی گرفت و جفا و ستم پیشه کرد. پس وزیر و ندیم و مشاور و آنانکه مایه رونق پادشاهی او بودند گردهم آمدند و عهد کردند که به کار مملکت از بیم شاه نپردازند و اگر دادخواهی به تظلّم آید، یا فرستاده ای از دوردست به بارگاه روی آورد با نرمی و ملایمت او را آگاه سازند که شاه در پی تیمار مظلوم و دادرسی نیست و مجال دیدار با کسی ندارد و بگویند آنچه مقصود شما بود با او در میان نهادیم با راستی و صداقت، امّا او به عدالت میل نمی کند.
درباره ابوالقاسم فردوسی
ابوالقاسم فردوسی طوسی (زادهٔ ۳۲۹ هجری قمری – درگذشتهٔ ۴۱۶ هجری قمری، در طوس خراسان)، شاعر حماسه‌سرای ایرانی و سرایندهٔ شاهنامه، حماسهٔ ملی ایران، است. برخی فردوسی را بزرگ‌ترین سرایندهٔ پارسی‌گو دانسته‌اند که از شهرت جهانی برخوردار است. فردوسی را حکیم سخن و حکیم طوس گویند.
پژوهشگران سرودن شاهنامه را برپایهٔ شاهنامهٔ ابومنصوری از زمان سی سالگی فردوسی می‌دانند. تنها سروده‌ای که روشن شده از اوست، خود شاهنامه است. شاهنامه پرآوازه‌ترین سرودهٔ فردوسی و یکی از بزرگ‌ترین نوشته‌های ادبیات کهن پارسی است. فردوسی شاهنامه را در ۳۸۴ ه.ق، سه سال پیش از برتخت‌نشستن محمود، به‌پایان برد و در ۲۵ اسفند ۴۰۰ ه.ق برابر با ۸ مارس ۱۰۱۰ م، در هفتاد و یک سالگی، تحریر دوم را به انجام رساند. سروده‌های دیگری نیز به فردوسی منتسب شده‌اند، که بیشترشان بی‌پایه هستند. نامورترین آن‌ها به صورت مثنوی به نام یوسف و زلیخا است. سرودهٔ دیگری که از فردوسی دانسته شده، هجونامه‌ای در نکوهش سلطان محمود غزنوی است. برابر کتابشناسی فردوسی و شاهنامه، گردآوری ایرج افشار، با به‌شمارآوردن سروده‌های منسوب به فردوسی مانند یوسف و زلیخا تا سال ۱۳۸۵، تعداد ۵۹۴۲ اثر گوناگون در این سال‌ها نوشته شده‌است.
فردوسی دهقان و دهقان‌زاده بود. او آغاز زندگی را در روزگار سامانیان و هم‌زمان با جنبش استقلال‌خواهی و هویت‌طلبی در میان ایرانیان سپری کرد. شاهان سامانی با پشتیبانی از زبان فارسی، عصری درخشان را برای پرورش زبان و اندیشهٔ ایرانی آماده ساختند و فردوسی در هنر سخنوری آشکارا وامدار گذشتگان خویش و همهٔ آنانی است که در سده‌های سوم و چهارم هجری، زبان فارسی را به اوج رساندند و او با بهره‌گیری از آن سرمایه، توانست مطالب خود را چنین درخشان بپردازد. در نگاهی کلی دربارهٔ دانش و آموخته‌های فردوسی می‌توان گفت او زبان عربی می‌دانست، اما در نثر و نظم عرب چیرگی نداشت. او پهلوی‌خوانی را به‌طور روان و پیشرفته نمی‌دانست، اما به‌گونهٔ مقدماتی مفهوم آن را دریافت می‌کرد. به‌هرروی، در شاهنامه هیچ نشانه‌ای دربارهٔ پهلوی‌دانی او نیست.
پژوهشگران سرودن شاهنامه را برپایهٔ شاهنامهٔ ابومنصوری از زمان سی سالگی فردوسی می‌دانند. تنها سروده‌ای که روشن شده از اوست، خود شاهنامه است. شاهنامه پرآوازه‌ترین سرودهٔ فردوسی و یکی از بزرگ‌ترین نوشته‌های ادبیات کهن پارسی است. فردوسی شاهنامه را در ۳۸۴ ه.ق، سه سال پیش از برتخت‌نشستن محمود، به‌پایان برد و در ۲۵ اسفند ۴۰۰ ه.ق برابر با ۸ مارس ۱۰۱۰ م، در هفتاد و یک سالگی، تحریر دوم را به انجام رساند. سروده‌های دیگری نیز به فردوسی منتسب شده‌اند، که بیشترشان بی‌پایه هستند. نامورترین آن‌ها به صورت مثنوی به نام یوسف و زلیخا است. سرودهٔ دیگری که از فردوسی دانسته شده، هجونامه‌ای در نکوهش سلطان محمود غزنوی است. برابر کتابشناسی فردوسی و شاهنامه، گردآوری ایرج افشار، با به‌شمارآوردن سروده‌های منسوب به فردوسی مانند یوسف و زلیخا تا سال ۱۳۸۵، تعداد ۵۹۴۲ اثر گوناگون در این سال‌ها نوشته شده‌است.
فردوسی دهقان و دهقان‌زاده بود. او آغاز زندگی را در روزگار سامانیان و هم‌زمان با جنبش استقلال‌خواهی و هویت‌طلبی در میان ایرانیان سپری کرد. شاهان سامانی با پشتیبانی از زبان فارسی، عصری درخشان را برای پرورش زبان و اندیشهٔ ایرانی آماده ساختند و فردوسی در هنر سخنوری آشکارا وامدار گذشتگان خویش و همهٔ آنانی است که در سده‌های سوم و چهارم هجری، زبان فارسی را به اوج رساندند و او با بهره‌گیری از آن سرمایه، توانست مطالب خود را چنین درخشان بپردازد. در نگاهی کلی دربارهٔ دانش و آموخته‌های فردوسی می‌توان گفت او زبان عربی می‌دانست، اما در نثر و نظم عرب چیرگی نداشت. او پهلوی‌خوانی را به‌طور روان و پیشرفته نمی‌دانست، اما به‌گونهٔ مقدماتی مفهوم آن را دریافت می‌کرد. به‌هرروی، در شاهنامه هیچ نشانه‌ای دربارهٔ پهلوی‌دانی او نیست.
دسته بندی های کتاب پادشاهی ساسانیان از پادشاهی یزدگرد بزه گر تا قباد
مقالات مرتبط با کتاب پادشاهی ساسانیان از پادشاهی یزدگرد بزه گر تا قباد
آشنایی با 10 شاعر برجسته در ادبیات فارسی
ادامه مقالهمحصولات مرتبط با کتاب پادشاهی ساسانیان از پادشاهی یزدگرد بزه گر تا قباد
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب پادشاهی ساسانیان از پادشاهی یزدگرد بزه گر تا قباد" ثبت می‌کند