قانون جدید شوراهای حل اختلاف در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۴۰۲ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳ آبان همان سال از سوی رئیس مجلس به رئیسجمهور ابلاغ گردید. این قانون که جایگزین قانون مصوب ۱۳۹۴ شده است، با هدف تقویت جنبههای صلح و سازش در شوراهای حل اختلاف و کاهش ورود پروندهها به محاکم قضایی، تغییرات مهمی را در ساختار و کارکرد این نهاد ایجاد کرده است. از جمله نوآوریهای اساسی در قانون جدید، میتوان به موارد زیر اشاره کرد: ۱. تأکید بر نقش شوراها در ایجاد صلح و سازش و عدم صلاحیت آنها در صدور رأی، مگر در موارد استثنایی با درخواست طرفین دعوا ۲. ایجاد نهاد جدیدی تحت عنوان «دادگاه صلح» که صلاحیت رسیدگی به طیف گستردهای از دعاوی حقوقی و کیفری را دارد ۳. امکان رسیدگی دادگاههای صلح در ساعات غیراداری و ایام تعطیل به منظور تسریع در فرآیند دادرسی ۴. تعیین تکلیف کارکنان شاغل در شوراهای حل اختلاف و ساماندهی وضعیت استخدامی آنها.
قانون شوراهای حل اختلاف با ۴۱ ماده، یکی از مهمترین قوانین مرتبط با آیین دادرسی مدنی در نظام حقوقی ایران محسوب میشود و در کنار قوانینی همچون قانون دیوان عدالت اداری، از جمله قوانین خاص در این حوزه به شمار میرود. بنابراین مطالعه دقیق مفاد این قانون برای داوطلبان آزمونهای حقوقی نظیر وکالت، قضاوت، و مقاطع تحصیلات تکمیلی رشته حقوق، مهم است. با توجه به تحولات گسترده در احکام این قانون نسبت به قانون پیشین، بررسی و تسلط بر جزئیات آن در آزمونهای پیش رو اهمیت زیادی خواهد داشت. بنابراین، متخصصان و مشاوران حقوقی باید ضمن مطالعه دقیق متن قانون، نسبت به شناخت تفاوتهای آن با قانون سابق و درک پیامدهای عملی این تغییرات اهتمام ورزند.
کتاب قانون جدید شوراهای حل اختلاف 1403