کتاب «اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر و تاریخچه‌ی آن» نوشته گلن جانسون، روایتی جامع و موشکافانه از سرگذشت یکی از مهم‌ترین اسناد حقوق بشری در تاریخ معاصر است. این کتاب به بررسی زمینه‌های شکل‌گیری اعلامیه جهانی حقوق بشر، فرآیند تدوین آن، و تأثیرات آن در نیم قرن نخست پس از تصویب می‌پردازد.
نویسنده در بخش نخست کتاب، به ریشه‌های فکری و تاریخی مفهوم حقوق بشر می‌پردازد و تحولات مهمی چون عصر روشنگری، انقلاب‌های آمریکا و فرانسه، و ظهور نظام‌های لیبرال دموکراسی را مورد بحث قرار می‌دهد. جانسون همچنین به تأثیر فجایع جنگ جهانی دوم و هولوکاست بر عزم جامعه جهانی برای تدوین منشوری جهان‌شمول در دفاع از حقوق و کرامت انسانی اشاره می‌کند.
سپس، کتاب مذاکرات و مباحثات پیرامون تدوین اعلامیه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد را در سال ۱۹۴۸ تشریح می‌کند. نویسنده، نقش چهره‌های کلیدی مانند النور روزولت، رنه کاسن و چارلز مالیک را برجسته می‌کند و چالش‌های پیش روی آنها در رسیدن به اجماع میان کشورهای مختلف با نظام‌های سیاسی و فرهنگی متفاوت را توضیح می‌دهد.
در ادامه، کتاب به بررسی محتوای اعلامیه و مفاد ۳۰ ماده آن می‌پردازد. حق حیات، آزادی، برابری، منع شکنجه و بردگی، آزادی بیان و عقیده، حق مالکیت، حق کار و تحصیل، و سایر حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مندرج در اعلامیه، به تفصیل بحث می‌شوند. نویسنده بر جهان‌شمولی و به هم پیوستگی این حقوق تأکید می‌کند و آنها را میراثی گران‌بها برای بشریت می‌داند. جانسون بر جامعیت اعلامیه در پوشش طیف وسیعی از حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأکید می‌کند و آن را سندی پیشرو در زمان خود می‌داند. او همچنین به برخی انتقادات وارد بر اعلامیه، از جمله عدم الزام‌آوری حقوقی آن و غلبه نگاه غربی بر آن، اشاره می‌کند.
بخش پایانی کتاب به بررسی تأثیرات اعلامیه در پنج دهه پس از تصویب آن اختصاص دارد. نویسنده استدلال می‌کند که اعلامیه با وجود فقدان ضمانت اجرایی، نقشی محوری در توسعه نظام بین‌المللی حقوق بشر ایفا کرده است. او به کنوانسیون‌ها و نهادهای متعددی که در پرتو اعلامیه شکل گرفته‌اند، مانند میثاق‌های ۱۹۶۶ و شورای حقوق بشر سازمان ملل اشاره می‌کند. همچنین، به نقش اعلامیه در الهام‌بخشی جنبش‌های حقوق مدنی و ضداستعماری در سراسر جهان می‌پردازد.
با همه‌ی این‌ها، نویسنده چالش‌های فراروی تحقق کامل آرمان‌های اعلامیه را نیز مورد توجه قرار می‌دهد. او به مواردی چون نقض گسترده حقوق بشر در بسیاری از کشورها، فقر و نابرابری فزاینده، و تهدیدهای نوظهوری چون تروریسم و تغییرات اقلیمی اشاره می‌کند. در عین حال، بر ضرورت تقویت نهادهای بین‌المللی، گسترش آموزش حقوق بشر، و مشارکت جامعه مدنی در صیانت از این حقوق تأکید می‌شود.
در آخر، کتاب «اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر و تاریخچه‌ی آن» اثری تأمل‌برانگیز است که از منظری تاریخی و حقوقی به یکی از شاهکارهای فکری بشر در قرن بیستم پرداخته است. گلن جانسون با پژوهشی دقیق و مستند، پرتوی روشنگر بر فرآیند شکل‌گیری اعلامیه و میراث ماندگار آن می‌افکند. این کتاب در عین اینکه از چگونگی پیدایش اعلامیه جهانی حقوق بشر پرده برمی‌دارد، اهمیت و نقش آن را در جهان امروز نیز به‌خوبی نشان می‌دهد. گستره و عمق پژوهش، کاربست گسترده منابع دست اول، و نثر شیوای کتاب، آن را به اثری جدی و درخور توجه و منبعی ارزشمند بدل کرده است.
کتاب اعلامیه ی جهانی حقوق بشر و تاریخچه ی آن
نشر چشمه