کتاب شبه جزیره عربستان و اعراب؛ از عصر مفرغ تا ظهور اسلام پژوهش ارزشمند از رابرت ج هویلند، استاد برجسته تاریخ اسلام و خاورمیانه، است که نگاهی عمیق و جامع به تاریخ شبه جزیره عربستان و مردمانش از عصر برنز تا ظهور اسلام میاندازد. کتاب پس از انتشار، به سرعت به یکی از منابع کلیدی برای مطالعه تاریخ پیش از اسلام عربستان تبدیل شد. هویلند در این اثر، با بهرهگیری از منابع متنوع باستانشناسی، کتیبهشناسی و متون تاریخی، تصویری غنی و چندبعدی از جامعه عرب پیش از اسلام ترسیم میکند. او با دقت و ظرافت، لایههای مختلف تاریخی را میکاود و روایتی منسجم از تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این منطقه ارائه میدهد. یکی از نقاط قوت این کتاب، تلاش نویسنده برای شکستن کلیشههای رایج درباره عربهای پیش از اسلام است. هویلند با ارائه شواهد متقن نشان میدهد که جامعه عرب پیش از اسلام، برخلاف تصور رایج، صرفا جامعهای بدوی و عقبمانده نبوده، بلکه دارای پیچیدگیهای فرهنگی و اجتماعی قابل توجهی بوده است. نویسنده با مهارت، خواننده را در به عصر تاریخی از دوران برنز تا آستانه ظهور اسلام همراه میکند. او به بررسی روابط تجاری عربها با تمدنهای همجوار، ساختارهای سیاسی حاکم بر مناطق مختلف شبه جزیره، و تأثیر متقابل فرهنگهای مختلف بر یکدیگر میپردازد. هویلند با دقت، تنوع قومی و زبانی منطقه را مورد بررسی قرار میدهد و نشان میدهد چگونه این تنوع در شکلگیری هویت عربی نقش داشته است. یکی از جنبههای برجسته کتاب، توجه ویژه به نقش زنان در جامعه عرب پیش از اسلام است. هویلند با استناد به شواهد تاریخی، تصویری متفاوت از جایگاه زنان در این دوره ارائه میدهد که با بسیاری از پیشفرضهای رایج در تضاد است. نثر روان و قابل فهم کتاب، آن را برای طیف وسیعی از خوانندگان، از دانشجویان تا علاقهمندان به تاریخ، جذاب میکند. هویلند با مهارت، اطلاعات پیچیده علمی را به زبانی ساده و قابل درک بیان میکند، بدون آنکه از عمق علمی کار بکاهد. این کتاب همچنین حاوی نقشهها، تصاویر و جداول متعددی است که به درک بهتر مطالب کمک میکنند. در مجموع، شبه جزیره عربستان و اعراب؛ از عصر مفرغ تا ظهور اسلام اثری است که با نگاهی نو و کنکاشانه به تاریخ شبه جزیره عربستان، درک ما را از این منطقه و مردمانش متحول میکند. هویلند با این اثر، سهم بزرگی در غنیسازی مطالعات خاورمیانه و تاریخ اسلام ایفا کرده و منبعی ارزشمند برای نسلهای آینده پژوهشگران و علاقه مندان فراهم آورده است.
درباره رابرت ج هویلند
رابرت ج هویلند مورخ و استاد دانشگاه نیویورک است. تخصص وی تاریخ خاورمیانه و تاریخ اسلام میباشد.