کتاب چیزهایی هست که نمی دانی

گفتگوهای این کتاب از بخش «By The Books» این نشریه انتخاب شده است که افزون بر نویسندگان به سراغ هنرمندان یا سیاستمدارانی می رود که کتابی به قلم خود منتشر کرده اند و بیش از همه بر چگونگی مطالعه آنها و جایگاه «کتاب» در زندگی شان تأکید دارد. بخش اعظم کتاب که شامل سرگذشت یا زندگینامه افراد است، از کتاب ها و نشریات مختلفی انتخاب شده و با نقل قول ها و گفتارهای خود نویسندگان همراه شده است. تمرکز اصلی کتاب حول محور طریقۀ زیست و نحوۀ عملکرد انسان هایی است که هر یک در قالب و ژانر خاصی از ادبیات به چهره های ماندگاری تبدیل شده اند. اگر نویسندگانی چون جان گریشام یا دن براون در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته اند؛ هدف نشان دادن توانایی آنها در خلق آثار پرفروشی است که به گمان بسیاری کاری سهل و ممتنع است، در حالی که چنین نیست.

ای. ال. داکترو نویسندۀ آمریکایی و خالق آثاری چون بزرگ همچون زندگی، کتاب دانیل، بیلی باتگیت و پیشروی در گفتگوی خود دربارۀ کتاب هایی که دوست داشته با وجود خواندن آنها دوباره به سراغشان برود، می گوید: «آثار نویسندگانی مثل دومونتین و چخوف. آنها هیچ وقت برای خوانندگان شان تمام نمی شوند. دومونتین صادق ترین خاطره نویس جهان است. او تلاش نمی کند تا به روایت های زندگی اش شکل و ساختار خاصی بدهد. قلمش هر کجا که افکارش او را بکشانند می رود. به هر کجا که الهام درونی اش او را هدایت کند و سپس آنها را روی کاغذ پیاده می کند. هر کسی که آثارش را درک کند، احساسات و انعکاس خود را در آنها می بیند. رساله ها اثر دیگری از دومونتین است. در این کتاب با نوع خاصی از خودزندگینامه نگاری روبرو می شویم؛ گویی نویسنده در زیر نوری شفاف و سفید وجود خودش را تصویر می کند. همۀ این حرف ها در مورد چخوف هم صادق است. هیچ کس مانند او نمی تواند زندگی را در صفحۀ کاغذ به جریان بیندازد».

اورهان پاموک در ابتدای گفتگوی خود در پاسخ به این سوال که این روزها چه کتاب هایی روی میز کنار تخت خواب تان است، می گوید: «شاهنامه فردوسی که برخی آن را «کتاب پادشاهان پارسی» نیز می نامند. نسخه ای که در حال خواندنش هستم بی نظیر است. دیک دیویس استاد زبان فارسی در آمریکا علاوه بر ترجمه، توضیحات و ضمائم مرتبط با آن را با هم گردآوری کرده و توسط نشر پنگوئن منتشر شده است. این کتاب شباهت زیادی با «مثنوی» مولانا یا «هزارویک شب» دارد و اقیانوسی از داستان ها در دل آن است. هر از چندگاهی ترجمه های مختلف این کتاب به زبان ترکی یا انگلیسی را جسته و گریخته می خوانم تا بتوانم با الهام گرفتن از آن، بنویسم یا بخش هایی از آن را مورد اقتباس قرار دهم. همانند کاری که در رمان های «نام من سرخ» و «کتاب سیاه» انجام دادم و داستان هایم را بر پایۀ حکایت های کهن خلق کردم»