شمیسا در بخشی از پیشگفتار کتاب نوشته است: انتخاب شعرها قاعدتا باید معیاری داشته باشد. مثلا ذوق و پسند خوانندگان (اما کدام صنف از خوانندگان؟: دانشجویان؟، همکاران؟ خوانندگان عادی؟...) یا پسند و ذوق خود شاعر؟ پسند خود من قصاید و قطعات من هم بوده است که به شیوه قدما سروده ام و در آن ها تلمیحات و اشارات مرسوم در ادب سنتی بسیار است و به اصطلاح فضلایی است که جز برای اهل فن ممکن است لطفی نداشته باشند و لذا جز یکی دو نمونه بیشتر نیاورده ام. البته شاعران اکثر سروده های خود را دوست دارند، معروف است که المرء مفتون بابنه و شعره (آدمی شیفته فرزند و شعر خود است!). ذوق و پسند خوانندگان هم متفاوت است و هر کسی به سببی شعری را می پسندد و دیگری را نه. تا آن جا که حافظه ام یاری می کرد، بیشتر شعرهایی را که کسانی دوست داشتند و به مناسبتی به من گفته بودند آوردم. بدین ترتیب روش گزینش شعرها التقاطی بوده است.
سلیقه من این بود که شعرهای نو و شعرهایی که در قوالب سنتی است از هم مجزا و در دو بخش تدوین شوند (چنان که کتاب های شعر من به این صورت چاپ شده اند). به هر حال، حال وهوای اشعار نو و کهن با هم متفاوت است. اما ناشر در طرح کتاب های گزینه اشعار اسلوب دیگری داشت. در روزگار نوجوانی من اکثر شاعران نوپرداز از سرودن و مخصوصا از انتشار اشعار سنتی خود پرهیز داشتند، چنان که در مجموعه آثار سپهری حتی یک شعر هم در قوالب سنتی آورده است، اما جالب است که در مصاحبه ای، از او بازخواست می کنند که چرا چنین کرده است! باری یاد دارم که همکاران من در مورد استادی می گفتند فریب این سخنان او را در دفاع از ادبیات معاصر نخورید، از آن سیاهکارهاست! وقتی به خانه می رود پنهان قصیده می گوید! من وقتی با حقوقی تنها بودم او برایم فقط از قصاید خود می خواند اما هیچ وقت (جز به ندرت) آن ها را چاپ نکرد. البته با گذشت زمان این خط کشی بی مورد از میان رفت و شاعران بسیاری (مثلا اخوان، سایه، خوئی، شفیعی کدکنی...) در هر دو اسلوب، اشعار خود را چاپ و نشر کردند. حقیقت این است که به لحاظ نقد ادبی شعر یا خوب است یا بد، و فرم چه کهنه باشد و چه نو فرقی نمی کند.
کتاب گزینه اشعار سیروس شمیسا
مروارید
سیروس شمیسا
