کتاب پیش رو، "مروری بر باستان‌شناسی و هنر دوران تاریخی ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی" است که "علی‌اکبر سرفراز" و "بهمن فیروزمندی" آن را تالیف نموده‌اند و تدوین آن برعهده‌ی "حسین محسنی" و "محمدجعفر سروقدی" بوده است. کتاب به صورت مجزا، باستان‌شناسی و هنر این چهار دوره را بررسی می‌کند و همراه با نقوش و تصاویر، به طور مفصل هر کدام از این دوره‌های تاریخی را به خواننده معرفی می‌نماید.
"علی‌اکبر سرفراز" و "بهمن فیروزمندی" پس از ارائه‌ی مقدمه به سراغ باستان‌شناسی و هنر دوره‌ی ماد رفته‌اند و با تعیین موقعیت جغرافیایی آنها در فلات ایران و شناخت اقوام ساکن در زاگرس، نحوه ورود آریایی‌ها به ایران و شکل‌گیری دولت ماد را بررسی کرده‌اند. آنها در این قسمت ابتدا نگاهی اجمالی به تاریخ مادها نیز داشته‌اند و سپس در جزییات دقیق، به بررسی هنر در دوره‌ی ماد، خصوصا هنر معماری پرداخته‌اند. از قلعه‌هایی که در این دوره بنا شد تا تپه سیلک و گودین تپه و تالارهای ستون‌دار، معماری خیره‌کننده مادها همراه با ده‌ها تصویر و نقشه و عکس ارائه شده و اشیای تاریخی و سفالی، در کنار پوشش و نگارش و فرهنگ مادها، مورد بررسی قرار گرفته است.
در ارائه‌ی باستان‌شناسی و هنر دوره‌ی هخامنشی نیز ترتیب تاریخی سلطنت و مهمترین بناهای احداث شده در یکی از بزرگترین امپراتوری‌های زمان، یک به یک معرفی می‌شود و ارزنده‌ترین اطلاعاتی را که می‌توان از دوره‌ی هخامنشی به دست آورد، در کتاب "مروری بر باستان‌شناسی و هنر دوران تاریخی ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی" می‌توان یافت. موارد ذکر شده پیرامون دو دوره‌ی تاریخی نخست، برای دوران اشکانی و ساسانی نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد و اختصاصات این دوره‌ها نیز به تفصیل برای خواننده شرح داده می‌شود.
کتاب ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی
مارلیک