هفتاد سال منتهی به مشروطه یکی از دشوارترین دوران روزنامه‌نگاری در ایران است. در ابتدا اساسا محمدشاه و دربار نمی‌دانستند روزنامه چیست؟ 18 سال طول کشید تا در دورة محمدشاه و زمان صدارت میرزا آقاسی با درخواست میرزا صالح موافقت کردند و اولین نشریه در ایران متولدشد. در چهل و نه سال و اندی حاکمیت ناصرالدین شاه، شش تن صدر اعظم شدند که فقط دو تن از آنان به مقولة روزنامه‌نگاری علاقه نشان دادند. دورة ناصری مثل بسیاری از ادوار، یک دورة مطبوعاتی در ایران است که به سبب تفاوت‌هایی در نوع و شیوة فعالیت روزنامه‌نگاری و نیز شکل و محتوای مطبوعات به دوره‌های فرعی تقسیم می‌شود. کتاب حاضر دربرگیرندة مقاله‌ها، گزارش‌ها و یادداشت‌هایی است از نگارنده که آنها را طی فروردین 1380 تا میانة بهار 1389 نگاشته است. هم‌چنین چهار سخنرانی از وی و ده گفت‌وگو با ایشان در کتاب درج شده است. این مجموعه با 123 مطلب به سرفصل‌های اصلی ذیل تفکیک شده است: تاریخک؛ سرآغاز؛ خطابه؛ تک‌نگاری؛ آغازگران؛ تجلیل؛ دریغ؛ یاد؛ گوناگون؛ نظریه و گفت‌وگو. پیوست پایانی کتاب نیز به فهرست آثاری اختصاص دارد که در دو دهة هفتاد و هشتاد پدید آمده است.
کتاب مطبوعات ایرانی
علم
فرید قاسمی
