امام علی ضمن توجه و تاکید بر حضور مردم نخستین مشارکت فعالانه مردم در عرصه سیاست را انتخاب و حاکم شمرده و آن را حق مسلم مردم معرفی می کند. وی در این باره می فرماید: ای مردم حاضر و غائب، مسئله حکومت، امر و حق شماست و کسی در آن حقی ندارد، مگر فردی که شما او را حاکم کرده اید؟ تاریخ به خوبی حکایت گر این حقیقت است که آغاز حکومت امام علی (ع) با مشارکت فعالانه مردم صورت گرفت، مشارکتی که اولا حداکثری، ثانیا آگاهانه، ثالثا آزادانه بوده است. امام علی بیعت خویش را با تعلل چند روزه و به دور از شتاب زدگی و نیز با الحاح و اصرار شدید مردم از آن ها گرفت و این چنین زمینه ی مشارکت آگاهانه را فراهم ساخت و...
کتاب فرهنگ صلح در کلام امام علی (ع)
اندیشه احسان