ریچارد کاتم (Richard COTTAM) (متولد ۱۹۲۵- درگذشت ۱۹۹۷) استاد دانشگاه پیتسبورگ در رشته علوم سیاسی و یکی از مأموران سیا در ایران می‌باشد. کاتم در نیمه نخست دهه ۱۹۵۰، گرداننده تیم عملیات پنهانی سیا در ایران بود. یرواند آبراهامیان می‌گوید که: سیا در تهران یک مأمور جوان به‌نام ریچارد کاتم (COTTAM) نیز داشت. جان والر رئیس سیا در ایران، در اواخر سال ۱۹۴۰ و آغاز دههٔ ۱۹۵۰، می‌گوید: «ریچارد کاتم از افسران ویژهٔ من بود.» کاتم در ۱۹۵۸، استاد دانشگاه پیتسبورگ شد، ولی همچنان با سیا همکاری می‌کرد. از جمله فعالیتهای ریچارد کاتم نوشتن مقالاتی دربارهٔ حسین فاطمی وزیر امور خارجه دولت مصدق بوده‌است. این مقالات به زبان فارسی در نشریات «صبا» و «جوشن» منتشر می‌گشت. ریچارد کاتم نویسنده کتاب ناسیونالیسم در ایران است.
