ابوعبداللّه محمّد بن سلامة بن جعفر بن علی بن حکمون (متوفای 454ق)، معروف به قاضی قضاعی، فقیه شافعی، قاضی مصر، منسوب به قضاعه، شعب بزرگی است که مشتمل بر قبائل بسیاری است مانند: کلب، جهینه، عذره است.او از جایگاه ویژه‌ی علمی برخوردار بود که در مورد او کسانی همچون ابن ماکولا، تاج‌الدین سبکی و سلفی و برخی دیگر آنرا به نیکی یاد کرده‌اند.در مورد زندگی‌نامه او اطلاع چندانی در دست نیست. همین اندازه می‌دانیم که قاضی قضاعی از علمای اهل سنت در قرن چهارم و پنجم هجری بوده و در میان فقها و اهل حدیث منزلتی معتبر دارد. در دوران فاطمیان در مصر می‌زیست. و در علوم مختلفی، از جمله: ادبیات، فقه، حدیث، تفسیر و تاریخ دست داشته و در سه علم اخیر، آثاری از او به یادگار مانده است. وی در مسند قضاوت بود و در دوران وزارت علی بن احمد جَرجرایی، وزیر دربار فاطمیان، منشی او بود و مدتی به‌عنوان سفیر فاطمیان در حکومت روم شرقی، در قسطنطنیه اقامت داشت.او از تعدادی از علماء حدیث شنیده که ابومسلم محمّد بن احمد کاتب، احمد بن ثرثال، ابوالحسن بن جهضم، ابومحمد بن نحاس از آن جمله‌اند.از وی ابوسعد عبدالجلیل الساوی، محمد بن محمد بن برکات سعیدی، سهل بن بشر اسفراینی، ابوعبدالله رازی و ابن ماکولا نقل روایت کرده‌اند.صاحب وفیات‌الاعیان درباره او گفته است: او در شب پنج شنبه شانزدهم ذیقعده سال ۴۵۴ق، در مصر چشم از جهان فرو بست و در روز جمعه بعد از نماز عصر در مصلای نجار بر وی نماز گذاره شده است.