عشق همیشه آن گونه که تصور می‌کنیم نیست، جستارهایی در باب عشق



از رسانه‌ها گرفته تا زندگی روزمره، هنوز هم عشق یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث است. عشق به عنوان یکی از بهترین احساسات روز زمین توصیف می‌شود، چیزی که خیلی از انسان‌ها نمی‌توانند بدون آن زندگی کنند.

 

از رسانه‌ها گرفته تا زندگی روزمره، هنوز هم عشق یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث است. عشق به عنوان یکی از بهترین احساسات روز زمین توصیف می‌شود، چیزی که خیلی از انسان‌ها نمی‌توانند بدون آن زندگی کنند. عاشق شدن برای برخی هدف است، چیزی که برای رسیدن به آن زنده هستند و تلاش می‌کنند. هر کسی در جهان آرزو دارد که نوعی از عشق را تجربه کند، خواه عشق به خانواده و دوستان باشد یا خواه عشق به معشوق باشد. عشق در حقیقت یک نیاز انسانی است، باعث انگیزه و اشتیاق به زندگی در انسان می‌شود. به همین خاطر است که خواندن داستان‌هایی در مورد عشق برای اکثر انسان‌ها در هر جایی از دنیا که باشند جذاب و سرگرم ‌کننده است. هر کسی می‌تواند یک داستان عاشقانه بنویسد، اما آیا همه می‌توانند یک داستان عاشقانه همراه با شخصیت‌های کاملاً متفاوت بنویسند، داستانی که با هوش و ذکاوتی خاص مکانیسم عشق در آن توصیف شده باشد و در قالب داستانی خیالی بیان شده باشد. 

کتاب «جستارهایی در باب عشق» عشق بین راوی داستان و کلویی را به تصویر می‌کشد. موضوع اصلی داستان به نظر می‌رسد که بسیار پیش افتاده و معمولی باشد، اما سبک و دیدگاه نویسنده چنان تأثیری در روند داستان گذاشته که آن را به یکی از جذاب‌ترین کتاب‌های عاشقانه تبدیل کرده است. اما شاید جالب باشد که بدانید آلن دو باتن، نویسنده جستارهایی در باب عشق، در زمان نوشتن این کتاب تنها 24 سال داشت. 

آلن دو باتن در کتاب «جستارهایی در باب عشق» از سبک‌ها و دیدگاه‌های متفاوتی استفاده کرده و با بهره‌گیری از دیدگاه‌های فلسفی افرادی چون ارسطو، مارکس، ساتر و بسیاری دیگر از فلاسف یک داستان عاشقانه و جذاب را خلق کرده که با وجود نظریات فیلسوفانه‌ای که در آن ارائه شده خواننده را تا پایان داستان با خود همراه می‌کند. 

 

درباره «جستارهایی در باب عشق»

 

یک داستان عاشقانه منحصر به فرد و یک اثر کلاسیک فلسفی است که به اسرار قلب و ذهن انسان پرداخته است. شاید این حقیقت درست باشد که انسان فاقد موجودیت است، تا زمانی که فرد دیگری موجودیت او را ببیند، نمی‌تواند به خوبی صحبت کند تا زمانی که فرد دیگری متوجه ماهیت صحبت‌های او شود، نمی‌تواند زنده باشد تا زمانی که عاشق شود. 

یک مرد و زن در طول یک پرواز از پاریس به لندن همدیگر را ملاقات می‌کنند و در طول سفر با یکدیگر گفتگو می‌کنند و این تبدیل به یک داستان عاشقانه شده است. این داستان مملو از لحظات رمانتیک، بحث و جدل، سرخوشی، لذت، شکست عشقی و هر چیزی که تصورش را بکنید بین این دو در طول این سفر اتفاق می‌افتد. هر مرحله از این رابطه به طور شفاف توصیف شده است و دو باتن احساساتی را شرح داده که اکثر انسان‌ها معمولاً احساس می‌کنند اما به ندرت آن را درک می‌کنند. 

آلن دو باتن با سبک زیبایی یک نویسنده و دیدگاه یک فیلسوف اسراری از قلب انسان را آشکار می‌کند. «جستارهایی در باب عشق» یک کتاب نمادین است، یکی از آن کتاب‌هایی که هر کسی که تا به حال عاشق شده باید آن را بخواند. 

 

«جستارهایی در باب عشق» کتابی درباره دو جوان است که در یک هواپیما در پرواز لندن و پاریس با یکدیگر ملاقات کرده و خیلی سریع عاشق هم می‌شوند. ساختار این داستان غیر معمول نیست، اما آنچه که این کتاب را جالب کرده است عمق احساساتی است که در این رابطه تحلیل می‌شود. در حقیقت عشق زیر میکروسکوپ فلسفی قرار گرفته است و جزئیات آن از ابتدای تشکیل این احساسات شرح داده شده است. کل یک فصل از کتاب به نکات دقیق و ظریف یک قرار ملاقات پرداخته و در فصلی دیگر این سوال را مطرح می‌کند که چطور و چه زمانی باید گفت «دوستت دارم». 

این کتاب ترکیب جالبی از تخیل و واقعیت است. رمانی که شخصیت‌ها و زمینه داستان واقع‌گرایانه دارد و دیدگاه‌های انتزاعی هم در آن به چشم می‌خورد. این کتاب مورد توجه بسیاری از افرادی است که به تازگی عاشق شده یا از رابطه‌ای عاشقانه خارج شده‌اند. 

راوی داستان احساسات عمیقی نسبت به کلویی در پرواز پاریس-لندن پیدا می‌کند و زمانی که آن‌ها می‌خواهند چمدان‌های خود را از روی نقاله بردارند متوجه می‌شود که عاشق کلویی شده است. عاشق موهای فندقی و چشم‌های سبز او شده، عاشق مدل غذا خوردن، رانندگی کردن و دیدگاه‌هایش شده است. 

در «جستارهایی در باب عشق» مشاهدات و تمثیل‌های مفیدی ارائه شده است و درد و لذت از عشق را برای همه مورد آزمون قرار گرفته است. این کتاب برای همه افرادی که در یک رابطه عاشقانه حضور دارند یا به خاطر عشق گیج و متحیر هستند جذاب است.  نویسنده با جزئیات و خلاقانه و به بهره‌گیری از نظریان فیلسوفانه، احساساتی را تحلیل کرده است که همه ما گاهی آن را احساس کرده‌ایم، اما هرگز متوجه آن نشده‌ایم. 


آلن دو باتن معتقد است: 

 

یک رمان در حقیقت ماشینی که باعث تحریک تجربه‌ می‌شود، این امکان را برای فراهم می‌آورد که به نحوی ایمن چیزهایی را تجربه کنیم که در زندگی حقیقی وجود دارند، اما سال‌ها طول می‌کشد تا آن را تجربه کنیم یا برای دست یافتن به آن خطرات زیادی را باید پشت سر گذاریم.
انسان‌ها به طور خود به خود از نظر درک و همدردی ضعیف هستند، محدودبه تجربه‌های خود هستند، کمبود زمان دارند و تنها قادر به مواجهه با بخش کوچکی از جهان هستند. تخیل دامنه تجربیات را افزایش می‌دهد و ما را به درون افکار محرمانه غریبه‌ها می‌برد، امکان تجربه مسائلی را فراهم می‌آورد که ممکن است در دنیای واقعی ترسناک یا بی‌پروایی باشد.
مردمی که از نظر ما به سادگی عاشق می‌شوند، همان افرادی هستند که هیچ چیزی در مورد آن‌ها نمی‌دانیم. داستان‌های عاشقانه هرگز به پاکی آن چیزهایی نیستند که ما تصور می‌کنیم و مملو از جاذبه‌ها و جزئیات زیبایی هستند.
در جستجوی سرنوشت بودن هیچ وقت قوی‌تر از تلاشی نیست که در زندگی رمانتیک و عاشقانه ما وجود دارد. همان چیزی که در جستارهایی در باب عشق با آن مواجه می‌شویم.

 

در باب نویسنده و موفقیت کتاب

 

آلن دو باتن متولد 1969 از خانواده‌ای سوئیسی- بریتانیایی است. او مقطع دکترای فلسفه را رها کرد تا کتاب هایی فلسفی برای عموم مردم بنویسد. او به سه زبان آلمانی، انگلیسی و فرانسوی مسلط است. یکی از فعالیت‌های او تأسیس «مدرسه زندگی» است. او همچنین در ساخت برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی فعالیت دارد و تلاش می‌کند فلسفه را به زندگی مردم عادی وارد کند. نویسنده در کتاب‌های خود دیدگاه‌های فلسفی را به زبانی ساده بیان می‌کند. 

آلن دو باتن نویسنده هفت اثر بی‌نظر است و در آن‌ها به پرسش‌های بزرگ ما در زندگی پرداخته است: عشق، دوستی، کار، سفر، خانه، مذهب، درمان. تمامی آثار او سرگرم‌کننده و پر طرفدار هستند. هدف خود از نوشتن این کتاب‌ها را این طور پاسخ می‌دهد که: «بازگشت دیدگاه‌ها به جایی که به آن تعلق دارند: در مرکز زندگی». 

کتاب «جستارهایی در باب عشق» موفقیت خود را مدیون جملات زیبا و سبک به کار رفته در نگارش آن است، این موفقیت و محبوبیت به خاطر سبک شوخ‌طبعی و احترامی است که در طول داستان برای هوش خوانندگانش قائل شده است. 

دو باتن با ظاهری همیشه جوان، دارای نام و اغلب رفتاری فرانسوی، اما در اصل نابغه‌ای انگلیسی که در سنین جوانی به موفقیتی چشمگیر دست یافت، پنج کتاب او قبل از 30 سالگی منتشر شدند. «جستارهایی در باب عشق» اولین رمان این نویسنده است که در زمان نگارش آن تنها بیست و چهار سال داشت. 

داستان این رمان بسیار ساده است و یک رابطه عاشقانه از ابتدا تا انتها را توصیف می‌کند. راوی داستان دو باتن شرح می‌دهد چطور عاشق کلویی می‌شود و چگونه به آن پایان می‌دهد. تمامی ابعاد یک داستان عاشقانه در اینجا با سبکی منحصر به فرد تحلیل شده و باعث می‌شود خواننده به دنبال حقایق بیشتر در آن باشد. 

 

آلن دو باتن بسیار باهوش است و رویکردی زیرکانه‌ای در این کتاب پیش گرفته است. هوش و زیرکی همیشه در کنار هم نتیجه مطلوبی ندارد، اما دو باتن به خوبی این مسئله را مدیریت کرده است. هر فصل نسبتاً کوتاه و از پاراگراف‌های زیادی تشکیل شده است، هر بخش به طور مختصر ابعاد مختلفی از عشق بین کلویی و راوی داستان و به طور کلی عشق را نشان می‌دهند. بخشی از موفقیت دو باتن به خاطر نمایش عشق روزمره و عادی در شخصیت‌هایی است که از جذابیت خاصی برخوردار نیستند. نویسنده در کتاب تمامی ابعاد عشق به ویژه عشق دنیوی را آشکار می‌کند. 

این کتاب اثر یک نویسنده جوان است که موضوعی بسیار دشوار را به خوبی تحت کنترل درآورده و داستان را مدیریت کرده است. رابطه عاشقانه افراد ممکن است جالب‌ترین موضوع برای یک کتاب نباشد، به خصوص اگر هر دقیقه از آن به تصویر کشیده شده باشد، اما کتاب دو باتن با افکار و ایده‌های جالب در مورد ابعاد مختلف عشق باعث می‌شود تا خواننده تا انتها سرگرم بماند و داستان را با اشتیاق کامل دنبال کند. نقطه قوت دو باتن در این کتاب شخصیت‌های به کار رفته در این کتاب هستند. 

با وجود اینکه این کتاب سال‌ها پیش نوشته شده اما به خاطر کیفیت بالا، سبک نگارش و هوشی که در آن به کار رفته همچنان خوانندگان بسیاری را به سمت خود می‌کشاند و از پرفروش‌ترین کتاب‌ها به شمار می‌رود. 

سوزان هیل، نویسنده کتاب زن سیاه‌پوش، وی را گنجینه ملی خطاب می‌کند. بسیاری از نویسندگان مشهور آلن دو باتن را فردی شوخ‌طبع، متبحر، منظم و مملو از دیدگاه‌های عاقلانه و روشنگرانه می‌دانند. نویسنده‌ای که به کمک فلسفه توانسته ساده‌ترین و مهمترین هدف خود دست یابد: کمک کردن به ما انسان‌ها که چگونه زندگی کنیم. 

 

 

در کتاب می‌خوانیم 

 

آلن دو باتن در تابستان بیست و یک سالگی خود شروع به نوشتن فرایند عاشق شدن و پایان دادن به رابطه عاشقانه کرد. به عنوان یک نویسنده بین ژانر یک داستان و یک جستار، کشمکش داشت. در حقیقت روشی که یک رمان می‌توانست احساسات و عواطف را به وجود آورد و گاهی هم باعث گریه یا هیجان خواننده شود را تحسین می‌کرد. با این حال تصمیم گرفت کتابش را به صورت جستار بنویسد. جستار در واقع یعنی برداشت شخصی نویسنده از هر آنچه که آموخته و بیان آن به زبان خودش است. از جستارهایی که قبل از نگارش کتاب خوانده بود الهام گرفت و تصمیم گرفت ایده‌های فلسفی درباره عشق را به صورتی صمیمی، ملموس و جذاب بیان کند. در بیست و چهار سالگی (1993) کتاب «جستارهایی در باب عشق» را منتشر کرد که تا به امروز یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌ها باقی مانده است. 

در جستارهایی در باب عشق، آلن دو باتن درباره فلسفه عشق در قالب یک داستان خیالی نوشته است. در داستانی معمولی دو نفر که همدیگر را در پرواز پاریس به لندن ملاقات می‌کنند خیلی زود عاشق هم می‌شوند. نویسنده در این جستارها نویسنده احساسات عمیق، تلخی‌ها و شیرینی‌های یک رابطه و نکات دقیق و ظریف را تجزیه و تحلیل کرده است. 

داستان زمانی آغاز می‌شود که راوی بی‌نام داستان در یک هواپیمای انگلیسی در مسیر پاریس- لندن نشسته است، ساندویچ خود را با مسافر کناریش، کلویی تقسیم می‌کند. زمانی که قصد دارد چمدان خود را از روی نقاله بردارد، متوجه می‌شود که عاشق کلویی شده است. رابطه آن‌ها پیشرفت می‌کند و فرصتی را برای نویسنده فراهم می‌آورد تا خوشی‌ها و غم‌های یک عشق رمانتیک و زندگی را به زبانی دلنشین بیان کند. 

وقتی کلویی و نقش اصلی داستان برای اولین بار همدیگر را در فصل «تقدیرگرایی عاشقانه» ملاقات می‌کنند، دو باتن درباره انگیزه‌های عاشق شدن به عنوان اشتیاقی برای خلق یک سرنوشت می‌نویسد. 

نویسنده در فصل‌های مختلف این جستار درباره اشتیاق و شکست، ترس از نپذیرفته شدن عشق، عشق و صمیمیت، بهره‌مندی از تجربیات، از بین رفتن علایق پس از بدست آوردن معشوق، شکست عشقی، درس‌های عاشقی و بسیاری مطالب دیگر صحبت کرده است که به نحوی اجتناب ناپذیر در ادامه عشق می‌آیند و نیازمند عقل و دانش می‌باشند. 

برای بیان داستان و دیدگاه‌های فلسفی خود از مثال‌ها و نمادهایی استفاده کرده که در دنیای واقعی وجود دارند و هرگز به آن‌ها توجهی نمی‌کنیم. این جستار یک اثر کلاسیک است که هر ادمی که عشق را تجربه کرده باید آن را بخواند. 

داستان با دیالوگ‌های عادی دو مسافر هواپیما شروع می‌شود، همان طور که در زندگی عادی هم هر کسی ممکن است آن را تجربه کند. اما آشنایی این دو مسافر ادامه می‌یابد و تلاش می‌کنند تا یکدیگر را تحت تأثیر قرار دهند و به تدریج احساسی میان آن‌ها شکل می‌گیرد که آن را «عشق» می‌نامند. 

آلن دو باتن با قلمی زیبا داستانی معمولی را در قالب داستانی پر کشش و جذاب بیان کرده است و ابعاد عشق و مسائل ناشی از عشق را تحلیل می‌کند. بهترین راه برای شناخت یک کتاب آشنایی با فصل‌های آن است. این جستارها با تقدیرگرایی عاشقانه شروع می‌شود و به بررسی روابط عاشقانه دو نفر می‌پردازد و در انتها درس‌هایی که می‌توان از یک رابطه عاشقانه آموخت را برای خواننده بیان کرده است.

عشق معانی متفاوتی برای مردم مختلف دارد، اما از نظر همه آن‌ها عشق یکی از عمیق‌ترین احساسات شناخته شده برای انسان‌ها است. در «جستارهایی در باب عشق» درس‌های زیادی درباره ابعاد مختلف عشق یاد می‌گیریم. روابط عاشقانه برای خیلی از آدم‌ها اتفاق می‌افتد و مسئله‌ای غیر عادی نیست، اما بیان آن به گونه‌ای که تمامی اسرار نهان قلب انسان را آشکار کند باعث هشیاری از موضوعات و احساساتی می‌شود که قبل از آن هرگز متوجه آن‌ها نبوده‌ایم. در عین حال، متوجه می‌شویم که ضربان‌های اولیه‌ای که در زمان ملاقات با فردی احساس می‌کنیم همیشه حقیقی نیستند. اگر قادر نباشیم نیازهای اشتباه را از صحیح جدا کنیم، تمایلات ما را به بیراهه می‌کشاند و مسیری اشتباه قدم می‌گذاریم. 

با این حال جستارهایی در باب عشق نه آموزش عشق می‌دهد و نه راهکاری برای مقابله با مشکلات ناشی از آن ارائه می‌دهد، در این کتاب نویسنده دیدگاه‌هایی از عشق را بیان کرده و تمامی ابعاد عشق را تجزیه و تحلیل کرده است. خواندن این دیدگاه‌ها و روایت ساده‌ای که در آن مطرح شده است، به تصمیم‌گیری بهتر و منطقی‌تر در زندگی و روابط عاشقانه کمک می‌کند و می‌تواند از اشتباهات احتمالی در این رابطه که به جدایی و شکست عشقی منتهی می‌شوند جلوگیری ‌کند. در خواندن این کتاب تردید نکنید، چنان جذب تحلیل‌های عاشقانه می شوید که زمان را فراموش خواهید کرد.