«زوال و رودابه» نخستین داستان عاشقانه شاهنامه فردوسی است، که از زیباترین داستانهای شاهنامه است. ماجرای این داستان، در زمان پادشاهی منوچهر رخ میدهد؛ عشق پرشور«زال» پسر سپید موی «سام» است به «رودابه» دختر زیبا روی «مهراب» فرمانروای «کابل» ، «فردوسی» در داستان «زال و رودابه» با مهارتی مثل زدنی، لطافتهای عاشقانه را با صلابتی حماسی درآمیخته و شیوهای بدیع و شگفتانگیز در داستانسرایی به وجود آورده است.
کتاب زال و رودابه شاهنامه فردوسی