کتاب زیبایی جانوران

«زیبایی جانوران» کتابی نوشته‌ی کریستیانه نوسلاین-فولهارت، برنده‌ی جایزه نوبل پزشکی است. پرسش بنیادینی که فولهارت در کتاب «زیبایی جانواران» قصد پاسخ‌گویی به آن را دارد، بر محور این موضوع قرار گرفته که «آیا جانوران می‌توانند، زیبایی را به مفهومی که برای انسان معنا می‌شود، درک کنند؟» بررسی نقش این الگوهای بصری در تکامل موجودات زنده، موضوع رشته‌ی علمی نوظهوری است که گاه زیست‌زیباشناسی نامیده می‌شود و یکی از موضوعات محوری کتاب حاضر است.
کتاب «زیبایی جانوران» در مورد تکامل زیباشناسی زیستی سخن گفته است. این کتاب دو بخش دارد؛ «تکامل و زیباشناسی» و «تشکیل رنگ‌ها و نقش‌ها». موضوعات کتاب به گونه‌ای است که هم برای علاقمندان به هنر، نوشتار جالبی است و هم برای طرفداران زیست‌شناسی مناسب است.
در بخشی از متن کتاب آمده: «پیدایش سلول‌های رنگدانه‌ساز از سلول‌های بنیادی چندتوان که به یک بند از بدن محدود هستند، به‌تازگی و فقط در گورخرماهی کشف شده و هنوز در هیچ جانور دیگری تأیید نشده است. به احتمال زیاد شیوه‌ی استقرار سه لایه سلول رنگدانه‌ساز در پوست گورخرماهی در اصل در تمام ماهی‌ها و نیز احتمالا در دوزیستان و خزندگان یکسان است. از سوی دیگر چیدمان نوارها، و شکل متفاوت سلول‌های رنگدانه‌ساز در این سه لایه، مطلقا مختص گورخرماهی است. خویشاوندان نزدیک گورخرماهی از نظر شکل ظاهری تفاوت چشمگیری با آن دارند. گورخرماهی به جنس Danio تعلق دارد که عضوی از خانواده‌ی بزرگ Cyprinidae (کپورماهیان) است؛ اعضای اروپایی این خانواده عبارت‌اند از: خود کپورها و زیرخانواده Leuciscinae (قنات‌ماهیان) که گروهی از گونه‌های آب شیرین با خویشاوندی نزدیک هستند. رنگ همه‌ی آنها نقره‌ای است و تعدادی از گونه‌ها، باله‌های قرمز دارند. درعوض، اعضای خویشاوند جنس Danio در رودخانه‌های استوایی به‌طرز چشمگیری رنگارنگ هستند و دوستداران آکواریوم به‌خاطر زیبایی‌شان علاقه‌ی بسیاری به آنها نشان می‌دهند. دنیوی مرواریدی به‌کلی فاقد نوار است، و در گونه‌های دیگر این جنس ملانوفورها نوارهای تیره‌ی عمودی می‌سازند. بعضی از آنها روی پس‌زمینه‌ای روشن، خال‌های تیره دارند و بعضی دیگر روی پس‌زمینه‌ای تیره، خال‌های روشن. در تعدادی از گونه‌ها، باله‌ها نقش‌هایی کاملا متمایز با رنگ سرخ درخشان دارند که آنها را برای ما (و شاید همچنین برای اعضای گونه خودشان) بسیار تماشایی می‌کند.