«یونان قدیم و ایران قدیم: روابط بینافرهنگی» به ویراستاری سیدمحمدرضا دربندی، کاوشی نوآورانه از تعاملات غنی و چندوجهی بین دو تمدن تأثیرگذار دوران باستان است. این کتاب جامع که نخستین بار در سال 2008 به زبان انگلیسی منتشر شد، مجموعهای از دیدگاههای علمی متنوع را گرد هم میآورد تا نور جدیدی بر مبادلات فرهنگی، سیاسی و فکری که بین یونان باستان و ایران باستان رخ داده است، بیافزاید.
در قلب این کتاب، شناخت پیوند عمیق این دو تمدن قرار دارد که علیرغم فاصله جغرافیایی، روابطی پیچیده و پویا را به اشتراک گذاشتند که مسیر تاریخ را در جهان باستان رقم زد. از طریق مجموعهای از مقالات میانرشتهای، ویراستاران و همکاران به جنبههای مختلف این برخورد بین فرهنگی، از تجارت و دیپلماسی گرفته تا دین، هنر و فلسفه می پردازند. این کتاب به صورت موضوعی تنظیم شده است و هر فصل بر جنبه متفاوتی از تعاملات یونان باستان و ایران باستان تمرکز دارد. از اولین شواهد ارتباط بین دو تمدن تا اوج نفوذ آنها در دوره هخامنشی و هلنیستی، این جلد مروری جامع از پیچیدگی های روابط آنها ارائه می دهد. یکی از نقاط قوت کتاب در رویکرد میانرشتهای آن نهفته است که از بینشهایی از باستانشناسی، تاریخ، تاریخ هنر، ادبیات، و زبانشناسی استفاده میکند تا درک دقیقی از تبادلات میان فرهنگی بین یونان باستان و ایران باستان ارائه دهد. از طریق تجزیه و تحلیل دقیق شواهد متنی و باستانی، مشارکتکنندگان پیوندهای پنهان را آشکار می کنند و راه هایی را که در آن ایده ها، کالاها و مردم بین این دو تمدن جریان می یافتند، روشن می کنند. علاوه بر این، «یونان قدیم و ایران قدیم» روایتهای سنتی برخوردهای فرهنگی را به چالش میکشد که اغلب دیدگاههای یک تمدن را بر تمدن دیگر برتری میدهند. در عوض، ویراستاران و همکاران تلاش میکنند تا دیدگاهی متعادل و فراگیر از تعاملات بین یونان باستان و ایران باستان ارائه دهند و عاملیت هر دو فرهنگ و پویایی پیچیدهای را که روابط آنها را شکل داده است، برجسته کنند. یکی از موضوعات محوری بررسی شده در این کتاب، نقش دین و اساطیر در میانجیگری رویاروییهای بین فرهنگی یونان باستان و ایران باستان است. از طریق تجزیه و تحلیل دقیق متون مذهبی، شمایل نگاری، و شیوه های آیینی، مشارکتکنندگان روشهایی را بررسی میکنند که در آن خدایان، قهرمانان و اسطوره های یک فرهنگ توسط فرهنگ دیگر پذیرفته شده، اقتباس و بازتفسیر شده و منجر به ظهور سنت های مذهبی ترکیبی می شود. یکی دیگر از محورهای کتاب، تبادل نقوش هنری و معماری بین یونان باستان و ایران باستان است. از پذیرش تکنیکهای هنری یونانی توسط صنعتگران ایرانی تا ادغام نقوش تزئینی ایرانی در هنر و معماری یونانی، این کتاب راههایی را دنبال میکند که در آن سبکها و تکنیکهای هنری به اشتراک گذاشته میشوند، اقتباس میشوند و در سراسر مرزهای فرهنگی تغییر شکل میدهند.
در پایان، این کتاب اثری شاخص است که کاوشی جامع و روشنگر از تعاملات بین دو تمدن تأثیرگذار جهان باستان ارائه میدهد. این کتاب از طریق رویکرد میانرشتهای، دیدگاه متعادل و ارائهای غنی از تصاویر، بینشهای ارزشمندی را در مورد پیچیدگیهای تبادل فرهنگی و میراث ماندگار یونان باستان و ایران باستان ارائه میکند.
کتاب یونان قدیم و ایران قدیم