کتاب «بازگشت طالبان»، نوشتهی حسن عباس است که بهعنوان کتاب موردعلاقهی کارکنان «نیوزویک» از آن یاد شده است. این اثر، گزارشی از ورود دوبارهی گروه طالبان به افغانستان است. عباس در این کتاب به این موضوع پرداخته که آنها (طالبان) چه کسانی هستند، چه میخواهند و چه تفاوتی با پیشینیان خود دارند. کتاب به وقایع سال 2021 و کنترل کابل و سپس همهی افغانستان ازسوی طالبان میپردازد.
در این گزارش، حسن عباس به موضوع گسست بین میانهروها و تندروهای در قدرت کشور افغانستان پرداخته و بررسی دوبارهی طالبان بهعنوان گروهی تندرو را پیشروی مخاطب قرار داده است. نویسندهی این کتاب، مسائل سیاسی-بینالمللی پیرامون این گروه را واکاوی کرده و به نظرات و موضعگیری کشورهای آسیایمرکزی و چین دربارهی طالبان پرداخته است. همچنین عباس تهدیدهایی را که این گروه برای حقوقبشر در افغانستان دارد بهعنوان بخشی از کتاب «بازگشت طالبان» آورده است.
این کتاب درواقع نوشتهای برای شناخت بهتر گروه طالبان است و این سوال را در پسزمینه خود مطرح میکند که چرا کسی، ازجمله دولتهای غربی که در افغانستان مستقر بودند، احتمال بازگشت دوبارهی طالبان را پیشبینی نکردند.
این کتاب در شش فصل است که پس از معرفی گروه طالبان، به ورود دوبارهی آنها به افغانستان میپردازد. بازگشت طالبان به کابل پس از انتشار خبر فرار اشرف غنی، رئیسجمهور افغانستان، در سراسر افغانستان ترسی عجیب در میان مردم این کشور به وجود آورد. نویسنده در پی آن است تا نشاندهد که توافق صلح ایالات متحده و طالبان در فوریهی 2020، طالبان را بهطور عمده فعال و قدرتمند کرد. فصل دوم، «بازگشت طالبان» به همین موضوع اختصاص دارد و به بررسی شرایط منتهی به معامله درجریان مذاکرات میپردازد. «بازگشت طالبان» در فصول مختلف، گروه طالبان را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار میدهد و در فصل ششم و آخر این کتاب، نویسنده به ارتباطات بینالمللی این گروه پرداخته است.
کتاب بازگشت طالبان