کتاب «روشنفکری حرفهای» اثر دکتر غلامرضا خاکی، تلاشی ستودنی برای ارائه رویکردی نوین به مفهوم روشنفکری در عصر حاضر است. این کتاب با هدف تمایز بین روشنفکری حرفهای و آنچه نویسنده روشنفکری کافهای و چریکی مینامد، نگاشته شده است. خاکی در این اثر، با الهام از دیدگاه میشل فوکو درباره نقش روشنفکر، استدلال میکند که وظیفه روشنفکر نه هدایت دیگران، بلکه به چالش کشیدن مفروضات، عادات فکری و قواعد نهادینه شده است. او روشنفکری حرفهای را بر پایه کنشگری تعریف میکند که با تفکر انتقادی و پرسشگری درباره فرآیندهای تولید ثروت و قدرت همراه است. کتاب در سه بخش اصلی سازماندهی شده است: 1.بخش اول به مقدمات کلی میپردازد، از جمله بررسی علل عقبماندگی ایران، تأثیر غربگرایی و چپگرایی بر تفکر اجرایی کشور، و ضرورت ایرانشناسی برای تحقق آرمانهای ملی. 2.بخش دوم به تعریف روشنفکری، تاریخچه آن در جهان و ایران، و انواع روشنفکری میپردازد. 3.بخش سوم مستقیما به موضوع روشنفکری حرفهای، ابعاد و کارکردهای آن پرداخته و راهکارهایی برای توسعه این نوع روشنفکری ارائه میدهد.
خاکی بیان میکند که روشنفکری حرفهای باید بر منافع انسانی، ملی و سازمانی در چارچوب عقلانیت و اخلاق متمرکز باشد. او این نوع روشنفکری را راهی برای پویاسازی تفکر اجرایی در ایران میداند و بر اهمیت تلفیق نظر و عمل تأکید میکند. این کتاب را میتوان راهنمایی عملی برای روشنفکر بودن در عصر حاضر دانست. نویسنده تلاش میکند تا ضرورت، نقش و کارکردهای این الگوی جدید روشنفکری را تبیین کند. او روشنفکری حرفهای را به مفهوم کنشگری ارتباطی هابرماس پیوند میزند و آن را به عنوان کنشی انتقادی برای بهبود اوضاع تعریف میکند.
در نهایت، کتاب «روشنفکری حرفهای» پژوهشی برای ارائه الگویی از روشنفکری که از محدوده بحثهای انتزاعی و فلسفی فراتر رفته و به عرصه عمل و تأثیرگذاری اجتماعی وارد میشود می باشد. این کتاب با طرح مفهوم روشنفکری حرفهای، به دنبال پایان دادن به آنچه نویسنده روشنفکری کافهای و چریکی مینامد، است و راهی نو برای تأثیرگذاری روشنفکران در جامعه ارائه میدهد.
کتاب روشنفکری حرفه ای