کتاب Fooled by Randomness

"Fooled by Randomness" اثری تفکربرانگیز از نسیم نیکلاس طالب است که نقش نادیده‌گرفته‌شده شانس را در شکل‌دهی به زندگی، به‌ویژه در امور مالی، تصمیم‌گیری و موفقیت، بررسی می‌کند. این کتاب که نخستین‌بار در سال ۲۰۰۱ منتشر شد، پایه‌ای برای آثار بعدی طالب از جمله "قوی سیاه" و "ضدشکنندگی" محسوب می‌شود و جایگاه او را به‌عنوان اندیشمندی برجسته در حوزه احتمال، ریسک و عدم‌قطعیت تثبیت کرد.
در هسته این کتاب، طالب این باور رایج را به چالش می‌کشد که موفقیت عمدتا نتیجه مهارت و تلاش فردی است. او استدلال می‌کند که شانس و تصادف نقشی به‌مراتب بزرگ‌تر از آنچه عموم مردم تصور می‌کنند، ایفا می‌کنند و بسیاری از متخصصان، به‌ویژه در حوزه مالی و سرمایه‌گذاری، درک درستی از غیرقابل‌پیش‌بینی‌بودن بازارها ندارند. او با استفاده از مثال‌هایی از تاریخ، اقتصاد و فلسفه نشان می‌دهد که چگونه انسان‌ها در تشخیص الگوهای تصادفی دچار خطا می‌شوند، رویدادهای گذشته را نادرست تفسیر می‌کنند و تأثیر شانس را بر موفقیت‌هایشان نادیده می‌گیرند.
این کتاب بر پایه مفاهیم کلیدی بنا شده است که محدودیت‌های شناختی انسان را در مواجهه با عدم‌قطعیت آشکار می‌کند. یکی از ایده‌های محوری "سوگیری بقا" است، به این معنا که افراد اغلب بر داستان‌های موفقیت قابل‌مشاهده تمرکز می‌کنند، درحالی‌که شکست‌های بی‌شمار و نامرئی را نادیده می‌گیرند. به‌عنوان‌مثال، ما میلیاردرهای خودساخته را به‌عنوان نابغه تحسین می‌کنیم، اما فراموش می‌کنیم که بسیاری دیگر، باوجود تلاش مشابه، صرفا به دلیل تصادف شکست خورده‌اند. طالب همچنین "سوگیری پس‌بینی" را بررسی می‌کند-تمایلی که باعث می‌شود افراد وقایع گذشته را از آنچه واقعا بوده‌اند، قابل‌پیش‌بینی‌تر در نظر بگیرند. او تحلیلگران مالی و اقتصاددانانی را نقد می‌کند که تنها پس از وقوع بحران‌های اقتصادی ادعا می‌کنند که آنها را پیش‌بینی کرده بودند. یکی دیگر از موضوعات مهم کتاب، "توهم کنترل" است، یعنی تمایل افراد به بزرگ‌نمایی توانایی خود در پیش‌بینی و کنترل نتایج. طالب این پدیده را با مثال‌هایی از معامله‌گران وال‌استریت نشان می‌دهد که تصور می‌کنند مهارتشان باعث موفقیتشان شده، اما در نهایت، هنگامی‌که تصادف علیه آنها عمل کند، همه‌چیز را از دست می‌دهند. کتاب همچنین به "رویدادهای قوی سیاه"-رخدادهای بسیار نادر اما تأثیرگذار-می‌پردازد که بعدها به موضوع اصلی آثار بعدی طالب تبدیل شد. او هشدار می‌دهد که اغلب مدل‌های ریسک از درک این نقاط دورافتاده عاجزند، درحالی‌که این رویدادها می‌توانند پیامدهای فاجعه‌باری در بازارهای مالی و سایر حوزه‌ها داشته باشند.
"Fooled by Randomness" کتابی تأمل‌برانگیز است که باورهای رایج درباره موفقیت، احتمال و ریسک را به چالش می‌کشد. طالب با ترکیب تحلیل‌های دقیق و روایت‌های جذاب، مفاهیم پیچیده را برای مخاطبان گسترده‌ای قابل‌فهم می‌سازد. این کتاب، که مطالعه آن برای سرمایه‌گذاران، اقتصاددانان و هر فردی که با تصمیم‌گیری در شرایط عدم‌اطمینان سر و کار دارد ضروری است، خوانندگان را وادار می‌کند تا مفروضات خود را زیر سوال ببرند و نگاه تازه‌ای به معنا و نقش شانس در زندگی داشته باشند. طالب استدلال می‌کند که با پذیرش عدم‌قطعیت، به‌جای مقاومت در برابر آن، می‌توان انتخاب‌های آگاهانه‌تری داشت و با انعطاف‌پذیری بیشتری در دنیای نامطمئن حرکت کرد.