کتاب مدرک دکتری

نویسنده‌ی صربستانی، برانیسلاو نوشیج (۱۸۶۴-۱۹۳۸) در طول زندگی خود به عنوان روزنامه‌نگار، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر، شایستگی‌هایی را به دست آورد و به عنوان دیپلمات در شهرها و مناطق مختلف پادشاهی صربستان و پادشاهی بعدی یوگسلاوی فعالیت کرد. اما او با آثار ادبی خود که از دوران دانشجویی تا تقریبا پایان دوران سروده و شامل شعر، نثر کوتاه و رمان و بالاتر از همه نمایشنامه است، یادگاری جاودانه برای خود ساخته است. لحن‌های طنز علامت تجاری او در سراسر جهان است. یکی از نمایشنامه‌ها با عنوان «مدرک دکتری» اولین اجرا در بلگراد (۱۹۳۶) نوشته شده است. کلاسیک طنز ظریف در دراماتورژی اروپایی و نه فقط مربوط به قرن بیستم یا همان طور که یک دایره‌المعارف ادبی مشهور روسی در سال ۱۹۶۸ گفته است، «کار او وارد فهرست ادبیات جهان شد.»
در لحظه‌ای که ژیوتا سیویوویچ، صنعتگر بلگراد، رویای ازدواج پسرش میلوراد، دکترای فلسفه، را با دختر وزیر حمل و نقل در سر می‌پروراند، تلگرافی از استاد پسرش دریافت می‌کند که می‌خواهد به دیدارش برود.
نوشیج در بدبینانه‌ترین نسخه‌ی خود علاقه‌مند به پاسخ به این سوال است که ما تا چه حد حاضریم صداقت خود را در ازای پول جعل کنیم و بفروشیم؟ وجدان (۱۰ هزار دینار)؛ صداقت (۶ هزار دینار)؛ شرافت (۳ هزار و هفتصد دینار)؛ سوگند در دادگاه (متأسفانه، ما فهرست قیمت سوژکا را نشنیدیم.) همه‌چیز برای فروش است: صداقت، شرف، وجدان، عشق، دوستی، آبرو، احترام. همه‌چیز، همه‌چیز! بر خلاف شیوه‌ی طنز آن دوران، این نمایشنامه تقریبا هیچ قهرمان مثبتی ندارد.