کتاب سفارت کامبوج

کتاب «سفارت کامبوج» نوشته‌ی زیدی اسمیت، نوولایی کوتاه اما پرکشش است که برای نخستین‌بار در سال ۲۰۱۳ در مجله‌ی نیویورکر منتشر شد و پس از آن در قالب کتابی مستقل نیز به چاپ رسید. داستان، در سکوتی تلخ و نگاهی ژرف، زندگی «فتو» - زن جوانی از ساحل عاج - را روایت می‌کند که در شمال غربی لندن به عنوان خدمتکار برای خانواده‌ای ثروتمند و بی‌اعتنا کار می‌کند. او که در دل مهاجرت، بی‌عدالتی و انزوای اجتماعی گم شده، تنها آرامشش را در استخر محلی می‌یابد، جایی که هر دوشنبه با کارت مهمان کارفرمایانش، پنهانی به آن پناه می‌برد.
فتو در مسیر روزانه‌اش به استخر، بارها از کنار ساختمانی عبور می‌کند که «سفارت کامبوج» در آن مستقر است. ساختمانی ساده اما پوشیده از راز و فاصله، با حیاطی محصور و بدمینتونی که بی‌وقفه در آن بازی می‌شود؛ تو گویی تمام جهان با شاتلی بی‌هدف، مدام از رنج‌ها و دردها عبور می‌کند بی‌آن‌که لحظه‌ای مکث کند. صدای «پوک، اسمش» این بازی، ضرباهنگ بی‌تفاوتی جهان بیرونی است.
نویسنده، با انتخاب راوی‌ای جمعی - صدایی متعلق به ساکنان محله‌ی ویلسدن - تصویری از دیدگاه عمومی و گاه قضاوت‌گر اجتماع را به ما می‌نمایاند؛ نگاهی که فتو در آن نه فردی با تاریخ و درد، بلکه سایه‌ای گذراست. در عین حال، همین زبان چندصدایی فرصتی می‌شود برای بررسی پرسش‌هایی بزرگ‌تر: مرزهای عدالت کجاست؟ بیگانگی چطور شکل می‌گیرد؟ و آیا امید، جایی در این روایت خاموش باقی مانده است؟
«سفارت کامبوج» با نثری کم‌حرف اما عمیق، و با بهره‌گیری از نمادهایی چون ساختمان سفارت، بازی بدمینتون، و حتی آب استخر، تجربه‌ای انسانی از مهاجرت، فرودستی، و تلاش برای حفظ کرامت در جهان بی‌اعتنا را ترسیم می‌کند. این اثر، به‌رغم کوتاهی‌اش، لایه‌هایی از فلسفه، سیاست، و روان انسان را در خود نهفته دارد و به‌درستی نشان می‌دهد که رنج، گاه در سکوتی نرم، از مرزها عبور می‌کند و بی‌آنکه فریاد بزند، در جان مخاطب رسوب می‌سازد.