کتاب میان هایک و پوپر

"میان هایک و پوپر"، نوشته‌ی جرمی شی یرمر، بررسی انتقادی رابطه‌ی فکری میان دو تن از تأثیرگذارترین متفکران قرن بیستم، فردریش هایک و کارل پوپر است. هر دو اندیشمند به ماهیت دانش، نقش جامعه در پیشرفت بشر و خطرات توتالیتاریسم توجه داشتند. در حالی که آن‌ها زمینه‌های فلسفی مشترکی داشتند، رویکردهایشان به معرفت‌شناسی، فلسفه‌ی سیاسی و نظریه‌ی اجتماعی تفاوت‌های چشمگیری داشت.
شی یرمر، که دستیار سابق پوپر بوده است، در این کتاب تحلیل دقیقی از نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه‌های آن‌ها ارائه می‌دهد. او به سوالات کلیدی درباره‌ی محدودیت‌های عقل، نقش نظم خودانگیخته در جامعه و تنش میان آزادی فردی و تصمیم‌گیری جمعی می‌پردازد. "میان هایک و پوپر" با قرار دادن این مباحث در بستر اندیشه‌ی سیاسی قرن بیستم، درکی عمیق‌تر از میراث فکری این دو متفکر و اهمیت مداوم آرای آن‌ها ارائه می‌کند.
کتاب با بررسی سیر تحول فکری هایک و پوپر آغاز می‌شود، تأثیرات اولیه‌ی آن‌ها را تحلیل کرده و فضایی را که در آن نظریه‌های خود را شکل دادند، روشن می‌سازد. هایک، که بیشتر به دلیل دفاع از بازارهای آزاد و انتقاد از برنامه‌ریزی مرکزی شناخته می‌شود، بر اهمیت نظم خودانگیخته و محدودیت‌های دانش بشر در طراحی نهادهای اجتماعی پیچیده تأکید داشت. در مقابل، پوپر بر فلسفه‌ی علم تمرکز کرد و معیار ابطال‌پذیری را به‌عنوان شاخص پیشرفت علمی مطرح کرد. او همچنین از جامعه‌ای باز مبتنی بر خردگرایی انتقادی دفاع می‌کرد. یکی از موضوعات اصلی کتاب، تفاوت دیدگاه‌های آن‌ها درباره‌ی "عقل‌گرایی و دانش" است. هایک نسبت به عقل‌گرایی ساخت‌گرایانه بدبین بود و باور داشت که بخش عمده‌ای از دانش بشر ضمنی است و از طریق فرآیندهای تکاملی شکل می‌گیرد، نه طراحی عمدی. در مقابل، پوپر-درحالی‌که منتقد تاریخ‌گرایی و مهندسی اجتماعی اتوپیایی بود-به نقش گفتمان عقلانی و تحقیق علمی در پالایش دانش و بهبود نهادها ایمان بیشتری داشت. کتاب همچنین دیدگاه‌های آن‌ها درباره‌ی "فلسفه‌ی سیاسی" را بررسی می‌کند، به‌ویژه در زمینه‌هایی چون دموکراسی، لیبرالیسم و حاکمیت قانون. درحالی‌که هر دو متفکر از مدافعان سرسخت آزادی فردی بودند، هایک به مدلی از سازمان‌دهی اجتماعی مبتنی بر بازار گرایش داشت، در حالی که پوپر تمایل بیشتری به اصلاح بی‌عدالتی‌ها و حفاظت از آزادی‌ها از طریق مداخله‌ی دموکراتیک نشان می‌داد. شی یرمر این تفاوت‌ها را با دقت تحلیل کرده و تأثیر آن‌ها بر گفتمان سیاسی معاصر را نشان می‌دهد.
"میان هایک و پوپر" اثری ضروری برای علاقه‌مندان به فلسفه‌ی سیاسی، اقتصاد و معرفت‌شناسی است. جرمی شی یرمر با مقایسه‌ای متوازن و روشنگر، نقاط قوت و تنش‌های موجود در اندیشه‌ی این دو متفکر برجسته را روشن می‌کند. خوانندگان با مطالعه‌ی این کتاب، درکی عمیق‌تر از مبانی فلسفی لیبرال‌دموکراسی و چالش‌های مداوم توازن میان آزادی، دانش و حکومت در جوامع مدرن به دست خواهند آورد.