دموکراسی معمولا موضوع بررسی در علوم سیاسی و اجتماعی است. کتاب حاضر اما، «روانشناسی دموکراسی»، سعی دارد تا تا ریشههای روانشناختی موجود در پس سیستمهای دموکراتیک را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. نویسندگان با طرح پرسشهایی مانند «دموکراسی چیست؟» و «چرا مردم در فرآیندهای سیاسی مشارکت میکنند؟»، بحث میکنند که دموکراسی تنها مجموعهای از قوانین و ساختارهای نهادی نیست، بلکه حاصل یک پیوستگی عاطفی و شناختی میان شهروندان و نهادهای سیاسی به شمار میآید. در همین راستا، در ابتدای کتاب، تأکید بر نقش احساسات در تشویق شهروندان به مشارکت در زندگی سیاسی به چشم میخورد. نویسندگان توضیح میدهند که اعتماد و حس تعلق به سیاست کشور، از ارکان اصلی ایجاد یک فضای دموکراتیک سالم محسوب میشوند. به بیان آنان، بدون این عناصر عاطفی، حتی دقیقترین و منطقیترین سیستمهای سیاسی نیز قادر به ایجاد تعهد و اعتماد حقیقی از سوی مردم نخواهند بود. به عبارت دیگر، تجربههای احساسی مثبت میتوانند انگیزهبخش حرکت در مسیر مشارکت فعال در انتخابات، اعتراضات و دیگر فعالیتهای سیاسی شوند. در ادامۀ کتاب، تأثیر رسانهها و تبلیغات سیاسی بر ادراک و تفکر افراد تحلیل میشود. مطابق با تحلیل کتاب، گفتمان سیاسی از طریق فیلترهای شناختی و عاطفی مردم، معانی متفاوتی به خود میگیرند و در نهایت بر باورها و رفتارهای شهروندان تأثیر میگذارند. به بیان نویسندگان، نگرشهای پیشساخته، تجربیات شخصی و حتی احساسات گذرا مردم میتوانند بر درک مسائل سیاسی تأثیرگذار باشند. فصول انتهایی کتاب به موضوع مشارکت سیاسی اختصاص یافته است. در این بخش، نویسندگان با استفاده از نمونههای واقعی، مانند بهار عربی، برگزیت، جنبش «سیاهان مهم نیستند» و انتخابات سال ۲۰۲۰ در ایالات متحده، تحلیل میکنند که چگونه احساسات انسانها، از جمله خشم، امید و همبستگی اجتماعی، نیروی محرکۀ اصلی پشت تحرکات سیاسی محسوب میشوند. بررسیهای انجام شده در این فصل نشان میدهد که مشارکت در عرصه سیاسی، نتیجه تعامل پیچیدهای از عوامل شناختی و عاطفی است که در کنار یکدیگر به ظهور تغییرات اجتماعی میانجامند.
درباره درن ج. لیلکر
ارن جی لیکر، مدرس ارشد و مدیر مرکز تحقیقات ارتباطات عمومی در دانشگاه بورنموث است. تحقیقات او بر ارتباطات سیاسی استراتژیک و تأثیرات آن بر دموکراسی متمرکز است.