کتاب مسیحیان علیه هیتلر

"مسیحیان علیه هیتلر" نوشته‌ی ئی . اچ. رابرتسن، پژوهشی تاریخی و الهیاتی تأثیرگذار است که شجاعت و ایمان افراد و گروه‌های مسیحی‌ای را که به‌طور فعال با رژیم نازی در آلمان مقاومت کردند، به تصویر می‌کشد. این کتاب که نخستین‌بار در اواسط قرن بیستم منتشر شد، نه‌تنها به کنش‌های نافرمانانه، بلکه به کشمکش‌های عمیق اخلاقی و معنوی کسانی می‌پردازد که با تکیه بر وجدان مسیحی خود در برابر آدولف هیتلر ایستادند. رابرتسون، به‌جای ارائه‌ی تصویری یکپارچه از مسیحیت در دوران نازی، تصویری پیچیده و اغلب تراژیک از ایمانی در ستیز با فاشیسم ترسیم می‌کند. این کتاب هم روایتی تاریخی است و هم تأملی اخلاقی درباره‌ی مسئولیت مومنان در دوران استبداد.
"مسیحیان علیه هیتلر" به‌جای پیروی از یک روایت خطی، بر مجموعه‌ای از داستان‌های واقعی و مطالعات موردی تمرکز دارد. این اثر شامل شخصیت‌هایی چون دیتریش بونهوفر، مارتین نیمولر و اعضای کلیسای اعتراف است که با سرسختی از پذیرش آموزه‌ی نازی‌شده‌ی مسیحیت سر باز زدند و اغلب به دلیل مقاومت‌شان زندانی یا اعدام شدند. همچنین کتاب به روایت کنش‌های کمتر شناخته‌شده اما به‌همان‌اندازه مهم سرپیچی آرام روحانیان، مردم عادی و الهی‌دانان در سراسر آلمان و اروپا می‌پردازد. رابرتسون بررسی می‌کند که این مسیحیان چگونه در بحبوحه‌ی وحشت سیاسی و فروپاشی اخلاقی، با مسائلی همچون اطاعت، فداکاری و وفاداری دست‌وپنجه نرم کردند. کتاب شامل شهادت‌های تکان‌دهنده، گزیده‌هایی از خطابه‌ها و نامه‌ها، و تأملاتی درباره‌ی بهای شاگردی در دل یک رژیم توتالیتر است.
در هسته‌ی خود، "مسیحیان علیه هیتلر" به تنش میان ایمان و ایدئولوژی سیاسی می‌پردازد. کتاب نشان می‌دهد که چگونه نازی‌ها تلاش کردند نهادهای مذهبی را با خود همسو کنند و در مقابل، چه تعداد از مسیحیان - البته نه همه - با پذیرش خطرات شخصی، تصمیم به مقاومت در برابر این همدستی گرفتند. این موضوع، مفهوم شجاعت اخلاقی را برجسته می‌سازد و نشان می‌دهد که چگونه باورهایی ریشه‌دار در انجیل، برخی را به اتخاذ موضعی فعال واداشت؛ در شرایطی که بسیاری دیگر خاموش یا همدست باقی ماندند. این کتاب همچنین مراقبه‌ای است بر الهیات مقاومت - بر اینکه چگونه آموزه‌ها و اخلاق مسیحی در برابر شر ساختاری و دولتی به کار گرفته می‌شوند. رابرتسون خواننده را به تأمل در نقش کلیسا در زندگی سیاسی و پیامدهای سکوت در برابر بی‌عدالتی فرا‌می‌خواند.
"مسیحیان علیه هیتلر" گزارشی تلخ و در عین حال الهام‌بخش از آن است که چگونه ایمان می‌تواند هم پناهگاه باشد و هم فراخوانی برای کنش در زمانه‌های بحران. اثر ئی . اچ. رابرتسن یادآور قدرت وجدان، بهای مقاومت، و پرسش همیشگی از نسبت ایمان با قدرت سیاسی است. این کتاب، خوانشی ضروری برای علاقه‌مندان به تاریخ، الهیات، و چالش‌های اخلاقی دوران‌های استبداد محسوب می‌شود.