کتاب شبکه فریب

کتاب «شبکۀ فریب» اثر مارک کرتیس، بررسی انتقادی سیاست خارجی بریتانیا از سال 1945 به بعد است. کرتیس، مورخ و روزنامه نگار مشهور، در این کتاب بیان می‌کند که اقدامات بریتانیا در صحنه جهانی اغلب در تضاد با تعهد اعلام شده این کشور به ارزش‌های اخلاقی (مبارزه با تروریسم) و قوانین بین‌المللی است. او به طرز شدیدی بریتانیا را به عنوان دولت قانون‌شکن معرفی می‌کند که مکررا قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند و از رژیم‌های سرکوبگر حمایت می‌کند. او مدعی است که سیاست خارجی بریتانیا به جای ملاحظات اخلاقی بر اساس منافع استراتژیک و اقتصادی هدایت می‌شود. این کتاب به جزئیات اتحاد بریتانیا با دولت‌های مستبد مختلف، از جمله کشورهای عربستان سعودی، اسرائیل، ترکیه و اندونزی می‌پردازد. کرتیس نشان می‌دهد که چگونه این روابط اغلب شامل همدستی در نقض حقوق بشر و سرکوب جنبش‌های دموکراتیک بوده است. او همچنین به طور انتقادی مداخلات نظامی بریتانیا در کشورهایی مانند افغانستان، عراق و کوزوو را بررسی می‌کند. مطابق با تحلیل او، این اقدامات، که تحت پوشش مداخله بشردوستانه یا مبارزه با تروریسم توجیه می‌شود، اغلب درگیری‌ها را تشدید می‌کند و به بی‌ثباتی آن کشورها منجر می‌شود. کرتیس با تکیه بر اسناد دولتی که از طبقه‌بندی خارج شده، دست داشتن بریتانیا در جنایات تاریخی، مانند کشتار دسته جمعی در اندونزی در سال 1965، کاهش جمعیت دیگو گارسیا و سرنگونی دولت‌ها در ایران و گویان بریتانیا را فاش می‌کند. او همچنین درباره سیاست‌های استعماری سرکوبگرانه در کنیا، مالایا و عمان صحبت می‌کند. این کتاب همچنین به نقش بریتانیا در شکل دادن به سیاست‌های اقتصادی جهانی از طریق نهادهایی مانند سازمان تجارت جهانی (WTO) می‌پردازد. به بیان نویسنده این سیاست‌ها اغلب فقر و نابرابری را به ویژه در کشورهای در حال توسعه افزایش داده‌اند. قابل ذکر است که رویکرد کرتیس در نوشتار کتاب به شدت مبتنی بر شواهد است و از انبوهی از پرونده‌های مخفی دولتی و اسناد رسمی استفاده کرده است.