دستنامه تشخیصی و آماری اختلالات روانی(DSM) تلاشی است از سوی انجمن روانپزشکان آمریکا برای یکدست کردن نظام تشخیصی بالینگران حوزه بهداشت روان و تا بحال پنج ویرایش آن منتشر شده است. این دستنامه با ویرایشهای پیاپی در 60 سال گذشته، در تلاش بوده که تعریفی عملیاتی و مستقل از نظرات فرد ارزیاب ارائه نماید و این نظام طبقهبندی بتدریج به یک مرجع استاندارد اقدامات بالینی در زمینه بهداشت روان تبدیل شده است.
از آنجا که توصیف دقیق فرایندهای زمینهای آسیبشناختی بیشتر اختلالات روانی امکانپذیر نیست، باید بر این نکته تأکید نمود که ملاکهای تشخیصی فعلی بهترین توصیف موجود درمورد نحوه بروز و تشخیصگذاری اختلالات روانی توسط بالینگران آموزش دیده است. هدف از تدوین DSM ارائه یک راهنمای کاربردی، کارا و قابل انعطاف در سامانبخشی اطلاعاتی است که بتواند به تشخیص دقیق و درمان اختلالات روانی کمک کند. این راهنمای تشخیصی و آماری، ابزاری برای بالینگران، یک منبع آموزشی اساسی برای دانشجویان و بالینگران و مرجعی برای پژوهشگران این رشته محسوب میشود. DSM مورد استفاده بالینگران و پژوهشگران زیادی با دیدگاههای مختلف (زیستی، روانپویشی، شناختی، رفتاری، بینفردی، خانواده/ سیستم ها) است که همه آنها تلاش میکنند برای انتقال ویژگیهای اساسی بیمارانشان به یک زبان مشترک دست یابند. اطلاعات و یافتهها برای تمام متخصصانی که با جنبههای مختلف بهداشت روان سروکار دارند. ملاکهای تشخیصی موجز و صریح هستند و هدف از ارائه آنها تسهیل ارزیابی عینی تظاهرات علائم در محیط های مختلف بالینی - بستری، سرپایی، بیمارستان روزانه ، روانپزشکی رابط -مشاور، مطبهای خصوصی، و مراقبتهای اولیه و نیز مطالعات همهگیرشناختی اختلالات روانی جمعیت عمومی است. در عین حال DSM-5 ابزاری است در جهت گردآوری و ارائه آمارهای صحیح بهداشت عمومی در زمینه میزانهای همابتلایی و مرگ و میر اختلالات روانی. نهایتا ملاکهای تشخیصی و متون مربوطه بعنوان یک درسنامه عمل میکنند که برای دانشجویانی که در ابتدای دوره حرفهای، برای فهم و تشخیص اختلالات روانی نیاز به شیوهای ساختار یافته دارند و نیز برای متخصصانی که برای اولینبار به یک اختلال نادر برمیخورند، کمک شایانی میکنند.
کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی DSM-5