کتاب حاضر، در دو جلد به منظور ارایه متنی آموزشی برای فراگیران علم کلام در سطح متوسط نگاشته شده است. در این دو جلد مولف سعی کرده است تا در حد امکان هندسه کلی مباحث کلامی در انگارهای منجسم ارایه کند و در مواردی هم به پیشینه تاریخی آن پرداخته است. بیان جایگاه و ربط بین مباحث، بیان ساده مباحث فلسفی، ارایه خلاصه مطالب در پایان هر فصل و تاکید بر نظریه مشهور علما از دیگر ویژگیهای این کتاب کلامی است مباحث جلد اول: اهمیت، مراتب و ضرورت بحث خداشناسی، راههای عمومی و اختصاصی رسیدن به خدا در قالب راه فطرت، برهان نظم و برهان وجوب و امکان، معنای توحید، اقسام و اهمیت آن، توحید ذاتی، صفاتی، افعالی، عملی، توحید در الوهیت و توحید در تشریع و حاکمیت، مبانی توحید از دیدگاه قرآن و سنت، تقسیمبندی صفات، نظریههای اندیشمندان پیرامون امکان شناخت اوصاف الهی، صفات الهی در آینه روایات، راههای شناخت اوصاف الهی و صفات سلبی، ابعاد مختلف علم، قدرت، حیات، اراده، کلام، صدق و حکمت الهی، حسن و قبح عقلی، حکمت الهی، عدل الهی، قضا و قدر و جبر و اختیار. مباحث جلد دوم: معانی نبوت، تفاوت نبی و رسول، اهداف پیامبران، دلایل و ضرورت نبی، بررسی قاعده لطف، دلایل منکران بعثت پیامبران، بیان انواع راههای شناخت پیامبر، بررسی اعجاز در قرآن، نشانههای مدعیان دروغین پیامبری، تبیین وحی، بررسی امتیازات پیامبران، تبیین ابعاد مختلف عصمت، راههای اثبات نبوت حضرت محمد صلی الله علیه وآله وسلم و بررسی جهانی بودن اسلام از دیدگاه قرآن، بیان تصویر کلی شیعه و اهلسنت از امامت، ویژگیهای امام، امامت امام علی علیه السلام، امام مهدی علیه السلام و دیگر ائمه اطهار علیهم السلام.
درباره محمد سعیدی مهر
محمد سعیدی مهر (متولد ۱۳۴۲) پژوهشگر ایرانی حوزه منطق، فلسفه و کلام و استاد گروه فلسفه دانشگاه تربیت مدرس است. او چند دوره داور جایزه کتاب سال و فصل بودهاست. سعیدی مهر برای نگارش کتاب ضرورت، دلالت و جهانهای ممکن، برگزیدهٔ جشنوارهٔ فارابی شد.