گرچه حافظ را یک شاعر درون گرا می دانند، ولیکن او نگاهی به مسائل اجتماعی، فرهنگی، دینی و تربیتی داشته است؛ به همین سبب حافظ شاعری است که کلامش بر دل می نشیند و تفأل زدن بر دیوان حافظ از مرسومات مردم ایران می باشد. هرمان هسه، متفکر معروف می گوید: آن که بسیار سخن می گوید و آن که هیچ نمی گوید، هر دو غیر قابل معاشرت و اعتمادند. و سعدی چه جالب گفته است، سخن را کم گوی و گزیده گوی چون در!