انور خامه‌ای (زاده ۲٩ اسفند ١٢٩۵ در تهران - درگذشته ٢٩ آبان ١٣٩٧ در کرج) سیاستمدار، اقتصاددان، جامعه‌شناس، نویسنده و مترجم ایرانی، از اعضای گروه ۵۳ نفر و از بنیان‌گذاران حزب توده ایران بود. وی همچنین از نخستین دانشجویان مهندسی شیمی در مدرسه عالی تهران دانشگاه صنعتی شریف در این رشته بود. انور خامه‌ای در ۲۹ اسفند ۱۲۹۵ در تهران زاده شد. پدرش یحیی کاشانی خواهرزاده محمد غروی کاشانی و از نوادگان ملااحمد نراقی و مادر او از نوادگان محمدعلی دولتشاه پسر ارشد فتحعلی‌شاه قاجار بود. یحیی کاشانی از مجتهدان برجسته دهه‌های ۱۲۶۰ تا ۱۲۹۰ خورشیدی در ایران و از کنش‌گران جنبش مشروطه ایران و سردبیر روزنامه‌های حبل‌المتین و مجلس بوده است.
وی در سن ۱۲ سالگی پدرش را از دست داد. خامه‌ای در سال ۱۳۱۳ (خورشیدی) در رشته مهندسی شیمی به تحصیل پرداخت اما نتوانست تحصیلات خود را به پایان برد چون عضو گروهی شد که بعدها به گروه ۵۳ نفر شناخته شد.
انور خامه‌ای در میانسالی در سال ۱۳۴۰ (خورشیدی) ایران را ترک و بیش از یک دهه در اروپا ماند. در این فاصله به تحصیلات خود که از زمان دستگیری ۵۳ نفر نتوانسته بود تکمیل کند، ادامه داد و در رشته اقتصاد و علوم اجتماعی موفق به دریافت دکترا شد و به تدریس و نوشتن و برگردان پرداخت. او کتاب "رویزیونیسم ، از مارکس تا مائو" را در سال ۱۳۵۵ (خورشیدی) به زبان فرانسوی در پاریس چاپ کرد و بعدها خود آنرا به فارسی ترجمه و در ایران به چاپ رساند.
او پس از ۱۴ سال به ایران بازگشت و در دانشگاه تهران به تدریس پرداخت. از انور خامه‌ای حدود ۲۰ کتاب و خاطرات سه جلدی به جای مانده‌است.