اثر مهم روبرت ویزنوسکی، «متافیزیک ابنسینا»، بررسی جامع از یکی از تأثیرگذارترین متفکران تاریخ فلسفه، ابنسینا، ارائه میدهد. ویزنوسکی از طریق مطالعات دقیق و تجزیهوتحلیل دقیق، اندیشهی متافیزیکی ابنسینا را در بافت تاریخی و فکری گستردهتر آن قرار میدهد و نور جدیدی بر مشارکتهای فلسفی او و اهمیت آنها برای فلسفه قرون وسطی و معاصر میافکند.
ابنسینا، دانشمند ایرانی که در عصر طلایی اسلامی زندگی میکرد، در زمینههای مختلف از جمله متافیزیک، پزشکی و نجوم مشارکت عمیقی داشت. با اینحال، این سیستم متافیزیکی اوست که ماندگارترین میراث او باقی مانده است. متافیزیک ابنسینا، که عمیقا در سنت کلاسیک فلسفه یونان، بهویژه آثار ارسطو و فلوطین ریشه دارد، در اثر بزرگ او، «شفا» و «قانون» توسعه و اصلاح قابل توجهی یافت. کتاب ویزنوسکی سفری را آغاز میکند تا پیچیدگیهای اندیشهی متافیزیکی ابنسینا را کشف کند و منشأ، تکامل و پیامدهای آن را ردیابی کند. ویزنوسکی با ارائه بررسی دقیق از محیط فکری که ابنسینا در آن فعالیت میکرد، شروع میکند. او با تکیهبر مجموعهای غنی از منابع، از جمله فلسفهی یونان، الهیات اسلامی و اندیشهی نوافلاطونی، نشان میدهد که چگونه ابنسینا سنتهای فلسفی متنوعی را برای ایجاد چارچوب متافیزیکی منحصربهفرد خود ترکیب کرد. ویزنوسکی با زمینهسازی ایدههای ابنسینا در جریانهای گستردهتر فلسفهی اسلامی قرون وسطی، تأثیر متقابل پیچیده بین الهیات، عرفان و تحقیق عقلانی را که نگرش فلسفی ابنسینا را شکل داد، روشن میکند. مرکز تحلیل ویزنوسکی، کاوش در مفاهیم کلیدی متافیزیکی در اندیشهی ابنسینا، مانند وجود، ذات و علّیت است. او با دقت آموزهی ابنسینا درمورد وجود ضروری (واجبالوجود) را بررسی میکند و مفاهیم هستیشناختی آن و نقش آن را بهعنوان پایه و اساس کل نظام متافیزیکی ابنسینا روشن میکند. ویزنوسکی از طریق مطالعهی دقیق متون ابنسینا و درگیر شدن با دانش معاصر، لایههای پیچیدهی معماری متافیزیکی ابنسینا را آشکار میکند و انسجام و پیچیدگی آن را نشان میدهد. علاوهبر این، ویزنوسکی در نظریههای معرفت و معرفتشناسی ابنسینا میکاود و درک ظریف او از رابطهی بین عقل و واقعیت را روشن میکند. ویزنوسکی با تحلیل مفهوم عقل فعال ابنسینا (العقل الفائل)، خوشبینی معرفتشناختی ابنسینا و اعتقاد او به ظرفیت انسان برای درک حقایق متافیزیکی را روشن میکند. تحلیل دقیق ویزنوسکی نهتنها چارچوب معرفتشناختی ابنسینا را روشن میکند، بلکه ارتباط آن را برای بحثهای معاصر در فلسفه ذهن و علوم شناختی برجسته میکند. ویزنوسکی علاوهبر بررسی اندیشههای فلسفی ابنسینا، به دریافت و تأثیر متافیزیک ابنسینا در سنتهای فکری بعدی نیز توجه زیادی دارد. میراث متافیزیکی ابنسینا از چهرههای برجستهی فلسفهی اسلامی مانند ابنرشد و ملاصدرا گرفته تا اسکولاستیکهای لاتین قرون وسطی، در مناظر فرهنگی و فکری گوناگون طنینانداز شد. کاوش ویزنوسکی در تاریخ پذیرش ابنسینا بینشهای ارزشمندی را درمورد انتقال و دگرگونی ایدههای او ارائه میدهد و درک ما را از میراث ماندگار متافیزیک ابنسینا غنی میکند.
«متافیزیک ابنسینا» نشاندهندهی یک تور در مطالعهی اندیشهی ابنسینا است و تحلیلی ظریف و جامع ارائه میدهد که درک ما از میراث فلسفی او را عمیقتر میکند. ویزنوسکی از طریق مطالعات و تجزیهوتحلیل دقیق و بیان روشن، پیچیدگیهای سیستم متافیزیکی ابنسینا را با دانش و بینش دنبال میکند. این کتاب برای محققان و دانشجویان فلسفه قرون وسطی، مطالعات اسلامی و تاریخ متافیزیک ضروری است و مقدمهای کامل و قابل دسترس برای یکی از بزرگترین ذهنهای فلسفی جهان قرون وسطی ارائه میکند.
کتاب متافیزیک ابن سینا