«الهیات ابنسینا» نوشتۀ روبرت ویزنوسکی، بررسی علمی پیشرفتهای ابنسینا در فلسفه با تمرکز بر چارچوب متافیزیکی او و تأثیرگذاری وسیعش در فلسفۀ اسلامی و غربی است. این کتاب به بررسی پاسخهای ابنسینا به پرسشهای محوری درمورد روح، بدن، خدا و جهان پرداخته و تحلیلی قابلقبول از فرآیند تفکر وی ارائه میدهد.
بهطور کلی، این کتاب به دو بخش اصلی تقسیم میشود که بخش اول متمرکز بر درگیری ابنسینا با سنتهای فلسفی پیشین و بخش دوم متمرکز بر نظریات نوآورانۀ او است. در بخش اول، ویزنوسکی به بررسی تعامل ابنسینا با پروژۀ فلسفیای اشاره دارد که بهدنبال آشتی دادن اندیشۀ نوافلاطونی و ارسطویی بود. به عقیدۀ نویسنده، این تلاش برای ترکیب نظریات این دو مکتب در شکلدهی رویکرد ابنسینا به متافیزیک بسیار مهم بوده است، زیرا منجر شده بود او با ایدههای شخصیتهای کلیدی مانند ارسطو، اسکندر افرودیسی و پروکلس دستوپنجه نرم کند. ازطریق این تحلیل، ویزنوسکی نقش ابنسینا را بهعنوان پلی بین فلسفۀ یونانباستان و گفتمان فلسفۀ اسلامی تبیین میکند. بخش دوم کتاب بر «تألیف ابن سینا» تمرکز دارد که نشاندهندۀ سهم منحصربهفرد ابنسینا در تفکر متافیزیکی است. در اینجا ویزنوسکی مفاهیم بدیع ابنسینا مانند «تمایز ماهیت و وجود»، «اصول وجوب و امکان» و «رابطهی علیت و الوهیت» را مورد بحث و بررسی قرار میدهد. وی خاطرنشان میشود که این ایدهها در درک تأثیر ابنسینا بر فلسفۀ اسلامی پس از او و مکاتب اروپایی قرونوسطی بسیار مهم هستند.
میتوان گفت که کتاب «الهیات ابنسینا» علاوهبر اینکه کاوشی در دستاوردهای فلسفی ابنسینا است، همچنین تحلیلی از انتقال و دگرگونی عقاید در میان فرهنگها و ادوار مختلف است. با این اوصاف، خواندن این کتاب برای علاقهمندان به تاریخ فلسفه، مطالعات اسلامی و گفتوگوی پیچیده بین عقل و ایمان بسیار مفید خواهد بود.
کتاب الهیات ابن سینا