«موقعیت و داستان» کتابی نوشته ویویان گورنیک، نویسنده آمریکایی، است. این اثر در دسته کتاب‌های آموزشی در زمینه داستان‌نویسی تقسیم‌بندی می‌شود.
گورنیک در این کتاب به علاقه‌مندان به داستان‌نویسی، به‌ویژه نویسندگانی که در زمینه نوشتن ناداستان فعالیت می‌کنند، آموزش می‌دهد که چگونه می‌توانند روایت شخصی خود را داشته باشند. گورنیک در کتاب «موقعیت و داستان» ابتدا این سوال را مطرح می کند که چگونه نویسنده می‌تواند از درون و تجربیات خود به‌عنوان شخصی خسته‌کننده و تکراری، داستانی سرگرم‌کننده را بیرون بکشد. نویسنده در ادامه به این سوال پاسخ می‌دهد و راهکارهایی برای خلق موقعیت‌های جذاب مطرح می‌کند. گورنیک در این کتاب علاوه‌بر نظرات خود برای گسترش و توضیح روش‌های داستان‌گویی که در کتاب به آنها می‌پردازد از مقالات و یادداشت‌هایی که در صد سال گذشته در این زمینه نوشته شده‌اند، استفاده می‌کند. در بخشی از این کتاب به حقیقت‌گویی نویسنده به‌عنوان اصلی ماندگار پرداخته شده و از آثار نویسندگانی مانند ادموند گوسه، جوآن دیدیون، اسکار وایلد، جیمز بالدوین و مارگریت دوراس برای اثبات کارکرد حقیقت‌گویی نویسنده استفاده شده است.
در کتاب «موقعیت و داستان» به این موضوع اشاره شده است که همه داستان‌نویس‌ها باید داستانی را از مواد خام زندگی پیدا کنند که باعث ایجاد تجربه و رویدادی متفاوت باشد و خواننده را به تفکر وادار کند. گورنیک در این اثر بیشتر تمرکز خود را بر روی آموزش نوشتن ناداستان گذاشته و معتقد است که در ادبیات غیرداستانی و یا مستند خواننده باید متقاعد شود که راوی حقیقت را می‌گوید.
نویسنده در این کتاب آموزش می‌دهد که چگونه با خواندن کتاب‌ها و مقالات می‌توان ناداستان نوشت. او همچنین در بخشی از کتاب به این موضوع می‌پردازد که چگونه می‌توان حقیقت را در نوشته‌های دیگران و خودمان تشخیص دهیم.
کتاب موقعیت و داستان
نشر چشمه
ویویان گورنیک