نویسنده در این مجموعه حکایات، خاطرات، روایات و مطالب مختلفی را در حوزهی تاریخ، شعر و ادبیات، فرهنگ، سیاست، مسائل جامعه و مانند آن گردآورده و گاه آن را به زبان طنز بازگو کرده است. وی برای نمونه میگوید: "من، یک جا به شوخی نقل کرده بودم "تاریخ، عبارت است از شرح وقایعی که هرگز، آنطور که نوشته شده، اتفاق نیفتاده است به قلم کسانی که هرگز آن وقایع را ندیده بودهاند..". حالا باید این جمله را هم بدان اضافه کنم که "تاریخنویس، در مدت کوتاه حیات خود، چیزهایی را میبیند که در هیچ تاریخی نخوانده است. واقعا خداوند، بر ما اهل تاریخ و معلمان تاریخ این مملکت، منت عظیم دارد که ما را در دورانی حیات بخشیده است که توانستهایم این همه حوادث عبرتآموز را به چشم ببینیم؛ حوادثی که برای هرکدام از آنها، مورخین امثال بیهقی و جوینی، صدسال و هزار سال میبایست انتظار بکشند، تا یکی از آنها اتفاق افتد: پنجاه سال حوادثی که به اندازهی دو هزار و پانصد سال، حرکتآفرین و تغییربخش و سرنوشتساز بوده است".
کتاب جامع المقدمات