در طول تاریخ، حاکمان بسیاری به سرزمین ایران حکومت کرده و نام خود را در کتب تاریخ این کشور ثبت نمودند؛ هر کدام از این افراد قدرتمند متعلق به سلسله‌ای بوده و تلاش کرده تا جا پای پیشینیان خود بگذارد. در میان بزرگ‌ترین سلسله‌هایی که بر کشور ایران حکومت کرده و مردمان آن را به تمرد از خود واداشته‌اند، نام صفویان خوش می‌درخشد. شاهان صفوی در دوران حکومت با موانع و فراز و نشیب‌های زیاد روبه‌رو بوده و اقدامات خود، زندگی مردم ایران چه در زمان حکمرانی خودشان و چه در زمان آینده را به‌کلی تغییر دادند. ازاین‌جهت مطالعه تاریخ و حکومت آنان برای تمام ایرانیان از اهمیت بسیاری برخوردار است. کتاب «سیاست و اقتصاد عصر صفوی» به قلم محمدابراهیم باستانی پاریزی، پژوهشگر و استاد تاریخ دانشگاه تهران، از بهترین متون تألیف شده در راستای نیل به این هدف است. در اثر حاضر برآمدن و برشدن حکومت صفویه را تحلیل کرده عوامل موثر ظهور و افول آن را ارزیابی می‌کند. شایان‌ذکر است که این کتاب در سال‌های گذشته چهار بار منتشر شده و اینک با اضافات و ویرایش جدید عرضه می‌شود. مباحث کتاب ذیل نوزده فصل با این عناوین سامان‌یافته است: «شروع یک حکومت: شجره نسب صفویان»، «پایه‌ریزی با سنگ و آتش»، «قزلباش قبل از شاه‌عباس»، «زیربنا تجدید می‌شود»، «زمین، سرچشمه درآمد»، «امنیت، کاروان‌سالار ثروت»، «دادوستد»، «مالیات‌ها»، «پول، دخل، و خرج»، «ثروت، آستانه تجمل»، «تجمل آشیانه فساد»، «در سراشیبی سقوط»، «امیران حرس، اسیران هوس»، «مریدان مرادجوی»، «چشم اسفندیار و پاشنه آشیل»، «افغان در چهل‌ستون»، «پیروزی جهل بر ظلم»، «بت‌تراش و بت‌شکن»، «از کوه تاریگزار». این کتاب، علاوه بر استفاده از منابع معتبر و دست‌اول و همچنین نگاهی تحلیلی به تاریخ، با عکس‌ها و طرح‌هایی از شخصیت‌ها، اماکن، شهرها و آثار هنری دوران صفوی همراه بوده و با فهرست اسامی به پایان می‌رسد. مطالعه این کتاب، هم به سبب محتوای مهم و قابل تأملی که دارد و هم به سبب انسجام معنایی و نثر روانش، بسیار مفید بوده و تجربه‌ای به‌یادماندنی و سودمند را برای تمامی خوانندگان آن به ارمغان می‌آورد.
کتاب سیاست و اقتصاد عصر صفوی
علم
محمد ابراهیم باستانی پاریزی
