سیاست خارجی هر کشوری از متغیرهای متفاوتی همچون موقعیت جغرافیایی آن، ایدئولوژی و اعتقادات حاکمان، احزاب و جریانهای سیاسی کشور، منابع و ذخایر و .... تاثیر میپذیرد. ایران در شرایط جغرافیایی ویژهای واقع شده است. اتصال با دریای آزاد و در اختیار داشتن تنگه هرمز را باید از مهمترین و اثرگذارترین عوامل در تبیین جایگاه سیاسی کشورمان در سطح بینالمللی عنوان کرد. در سالهای اخیر که منابع انرژی همچون نفت و گاز از اعتبار بیشتری در اقتصاد جهان برخوردار شدند، تاثیر ویژهتری را در مناسبات سیاسی میان کشورهای دنیا بر عهده گرفتند. از آنجا که ایران پس از عربستان دومین کشور نفت خیز خاورمیانه بهشمار میرود و پس از روسیه، بیشترین ذخایر گاز دنیا را در اختیار دارد؛ وجود این دو ذخیره انرژی سهم بسزایی در تبیین سیاستهای داخلی و خارجی کشورمان دارد. همچنین باید خاطرنشان ساخت ایران محل اتصال دو حوزه بزرگ مصرف انرژی یعنی هند و چین در شرق و اروپا در غرب است و همین موضوع بر اهمیت موقعیت استراتژیک آن افزوده است.
کتاب ژئوپلیتیک نفت