کتاب «سنت پیامبر: در دایرهی نواندیشی دینی» نوشتهی محمد شحرور، اسلامپژوه معروف اهل سوریه میباشد. این اثر با نگاه ژرف و عمیق در حوزهی روشنفکری دینی نگاشتهشده است. شحرور در این کتاب، میکوشد تا در رابطه با مسئلهی روشنفکری در دین اسلام مسائلی را مطرح سازد و بسیاری از سنتهایی که وجود داشته است را دستخوش تحولات و خوانشی جدید قرار دهد. از آنجایی که یکی از چالشهای اصلی و بزرگ جریان نواندیشی دینی در میان مسلمانان بحث سازگاری دین اسلام با مدرنیزاسیون و مهمترین ماموریت در این خصوص مبارزه با جهل مقدس میباشد، تردیدی وجود ندارد که دین اسلام میتواند در عصر حاضر که عصر فناوریها و تکنولوژی پیشرفته است پاسخگوی نیاز آحاد مسلمانان باشد و این مشروط بر این است که نواندیشان دینی بتوانند مردم را از یوغ دیوار جهلی که ساخته بخشی از عالمان به ظاهر متدین است خارج سازند.
نویسنده در این کتاب استدلال میکند اشخاصی همچون محقق داماد، محمد مجتهد شبستری، عبدالکریم سروش، مصطفی ملکیان، محمد ارکون، نصر حامد ابوزید، محمد عابد الجابری، حسن حنفی و از همه مهمتر عبدالمجید شرفی بشا، در تحقق این اهداف تلاشهای بسیار میکنند. این کتاب در سه فصل و با عناوین نقدی نوین بر مفهوم موروثی سنت به معنای بد فهمی شاخه شافعی از سنت و مفهوم عدالت صحابه و در فصل دوم خوانشی نو از سنت که به بیان ویژگیهای رسالت محمدی، مفهوم نوین سنت و اطاعت لازم از رسول و در فصل سوم نیز به بیان سنت رسول در شعائر و ارزشها و نظریه حدود یعنی سنت رسول در شعائر و همچنین سنت رسول در ارزشها و مکارم اخلاق میپردازد.
نویسنده استدلال میکند که تصویری که از رسولاکرم در قرآن است با آنچه روایات منتسب رسول خداست متفاوت است. این تفاوت و عدمدقت موجب شده دو سنت رسول و نبی یکسان انگاشته شوند. در واقع سنت رسول همان رسالت محمدی است که بهصورت وحی بر قلب پیامبر نازل شده و سنت نبی در دو بخش یعنی قصص محمدی و اجتهادات محمد ظاهر میشود.
در مجموع این کتاب با نثری شیوا و رسا، سعی میکند تعریفی جدید از سنت ارائه دهد و خواننده را با مفهوم نوینی از اسلام آشنا سازد این کتاب خواننده را به تامل و بازنگری در اندیشههای خود دعوت میکند.
کتاب سنت پیامبر