کتاب حاضر نوشته پری ریاحی، پژوهشگر در قلمرو مثنوی معنوی است که در آن به بررسی جایگاه و مفهوم عقل از منظر جلالالدین مولوی بلخی پرداخته است. در سترگی اثر جاودان جلالالدین مولوی بلخی، مثنوی معنوی، همین بس که آن را قرآن پارسی خواندهاند. این اثر مولوی، بسان دریایی است که هر خوانندهای را فراخور احوال خود به صید مروارید معانی و خوشهچین خرمن مفاهیم والای انسانی و معنوی رهنمون میسازد. نویسنده در این پژوهش در سرآغاز هر مبحث با استناد به اشعار مولانا کوشیده است، ابتدا از شرحهای گوناگون بر مثنوی معنوی، از نویسندگانی مانند بدیعالزمان فروزانفر، ولیمحمد اکبرآبادی، محمد عبدالعلی بحرالعلوم، محمد استعلامی، موسی نثری همدانی، بهرهگرفته است و سپس ضمن توضیح دشواریهای الفاظ در هر بیت، به طرح دیدگاه مولوی در هر مجموعه از اشعار در موضوع مورد بحث پرداخته است. آراء برخی اندیشمندان نظیر افلاطون، ارسطو، افلوطین، ابنسینا، سهروردی، و فخرالدین رازی نیز در این کتاب خاطرنشان شدهاند. عقل کلی و عقل جزوی، عقل اولیاء، عقل و قضا، قوت گرفتن عقل از مشورت، عقل و نفس، جان و تن، عقل و دل، عقل و عشق، و عقل و صبر در زمره مباحث اصلی این کتاب بهشمار میآید. در پایان کتاب، فهرست آیات و احادیث، نمایه و کتابنامه، خواننده را در بهرهگیری بیشتر از این کتاب رهنمون میسازد.
کتاب عقل از دیدگاه مولانا