کتاب واندا

کتاب "واندا" اثر آنا بکمن راجرز، بازخوانی عمیق و انتقادی از فیلم مهم باربارا لودن، "واندا"، است. این فیلم که در سال 1970 اکران شد، به دلیل رویکرد صریح و واقع‌گرایانه‌اش به مسائل تنهایی، انفعال و محدودیت‌های اجتماعی زنان به شهرت رسید. راجرز با بهره‌گیری از تحلیل فمینیستی و خوانش اجتماعی-سیاسی، اهمیت این اثر را در تاریخ سینما و تأثیر آن بر نظریه فیلم بررسی می‌کند. کتاب او، ادای احترامی است به بینش هنری و جسارت لودن، که نه‌تنها به عنوان کارگردان بلکه به‌عنوان زنی مستقل در صنعت سینما متمایز است.
فیلم "واندا" داستان زنی به همین نام را روایت می‌کند که در مناطق روستایی پنسیلوانیا زندگی می‌کند. واندا شخصیتی بی‌هدف و منفعل دارد، اما انفعال او به‌نوعی بازتاب شرایط اجتماعی و اقتصادی است که او را به این وضعیت کشانده است. در این داستان، لودن با مینیمالیسمی تاثیرگذار و بیانی خام، تجربه‌ی واندا را به‌عنوان زنی که در تقابل با انتظارات جامعه مردسالار قرار گرفته است، به تصویر می‌کشد. آنا بکمن راجرز در کتاب خود، این فیلم را به‌عنوان نمونه‌ای برجسته از مقاومت در برابر جریان اصلی هالیوود تحلیل می‌کند. او زیبایی‌شناسی فیلم را، از جمله استفاده از بازیگران غیرحرفه‌ای، صحنه‌پردازی ساده و سبک مستندگونه، تشریح می‌کند. راجرز همچنین این اثر را در بستر تاریخی و اجتماعی دهه 1970 ایالات متحده قرار داده و نشان می‌دهد چگونه فیلم "واندا" به نقدی بر ساختارهای سرمایه‌داری و مردسالاری تبدیل می‌شود. راجرز همچنین به زندگی شخصی باربارا لودن می‌پردازد، رابطه او با کارگردان مشهور، الیا کازان، و چگونگی تأثیر این رابطه بر دیدگاه هنری لودن را بررسی می‌کند. او لودن را به‌عنوان یک هنرمند مستقل که از سایه‌ی همسرش فراتر می‌رود و هویتی منحصربه‌فرد می‌سازد، معرفی می‌کند.
یکی از موضوعات اصلی این کتاب، مفهوم ذهنیت زنانه است. راجرز نشان می‌دهد که چگونه "واندا" مبارزات زنانی را که به حاشیه رانده شده‌اند بازنمایی می‌کند و روایتی متفاوت از زنانگی ارائه می‌دهد که در تقابل با روایت‌های سنتی سینمای مردسالارانه قرار می‌گیرد. دیگر موضوع کلیدی، بررسی مفهوم عاملیت در زندگی واندا است. هرچند او در نگاه اول شخصیتی منفعل به نظر می‌رسد، اما راجرز استدلال می‌کند که این انفعال، واکنشی به محدودیت‌های ساختاری و اجتماعی است که آزادی‌های فردی او را محدود کرده‌اند. این تصویر از انفعال به‌عنوان نوعی مقاومت خاموش و انتقادی در برابر کلیشه‌های رایج زنانگی در سینما معرفی می‌شود. راجرز همچنین بر اهمیت هنر و هویت تأکید می‌کند و روش‌های خلاقانه و غیرمعمول لودن را در فیلم‌سازی تحسین می‌کند. او لودن را به‌عنوان پیشگام سینمای مستقل معرفی می‌کند، زنی که فراتر از قراردادهای هالیوودی، صدای خود را یافت و آن را به زنان بی‌صدا تقدیم کرد.
"واندا"، اثری متفکرانه و جامع از آنا بکمن راجرز است که خوانندگان را به درک عمیق‌تری از میراث هنری باربارا لودن و فیلم تأثیرگذار او "واندا" دعوت می‌کند. این کتاب با ترکیب تحلیل سینمایی، بیوگرافی و نگاه اجتماعی، بر اهمیت این فیلم در تاریخ سینما و نظریه فمینیستی تأکید دارد. برای محققان، سینماگران و علاقه‌مندان به تاریخ سینما، "واندا" یک منبع ارزشمند و الهام‌بخش است.