کتاب سقوط برمکیان

کتاب «سقوط برمکیان» روی دوره‌ی خاصی از حکومت اسلامی تمرکز کرده و یکی از نمادین‌ترین اتفاقات این دوره را که هم‌آورد ایرانیان و اعراب است مورد کنکاش قرار داده است.
حکومت اسلامی پس از خلفای راشدین که مدینه را به عنوان دارالخلافه در نظر گرفته بودند، در دوره‌ی امویان به سرزمین‌های شام منتقل شد و علت این امر تجمع هواداران حکومت در این سرزمین بوده است. پس از امویان حکومت عباسیان بر سر کارآمد و یکی از درخشان‌ترین دوران حکومت اسلامی رقم خورد. عباسیان که ارتباطات بسیار با ایرانیان داشتند از استعداد‌های مردم ایران در بهبود حکومت و نظام اداری و دیوانی خود بهره بردند و اسلام به‌واسطه‌ی فرهنگ غنی مردم ایران‌زمین بیش‌ازپیش درخشید و موردتوجه قرار گرفت.
جرجی زیدان نویسنده‌ی کتاب سقوط برمکیان به طور خاص تاریخ هارون‌الرشید عباسی را با بیانی داستانی مورد بررسی قرار می‌دهد و در این کتاب بر تأثیر ایرانیان بر حکومت عباسی اشاره می‌کند. شواهد تاریخی نشان می‌دهند که یکی از دلایل مهم سقوط برمکیان و پس از آن تضعیف هارون‌الرشید یک تراژدی عاشقانه بوده است.
نویسنده در این اثر شکوه و قدرت حکومت اسلامی در دوره‌ی عباسیان را توصیف می‌کند و مخاطب را با آداب‌ورسوم دربار و عیش‌ونوش شاه و نزدیکانش آشنا می‌کند. هارون‌الرشید به‌واسطه‌ی دوستی عمیقی که با جعفر برمکی، وزیر دربارش داشته است از او برای همنشینی‌های شبانه دعوت می‌کند. مناسبات و آشنایی که بین خواهر هارون و جعفر برمکی ایرانی شکل می‌گیرد باعث می‌شود شاه آن‌ها را به عقد هم درآورد. اما ماجرا از جایی شروع می‌شود که هارون مانع از معاشرت و صمیمیت این دو نفر می‌شود. عباسه، خواهر هارون در بخشی از کتاب برادرش را ظالم‌ترین شخصی که می‌شناسد معرفی می‌کند چرا که مانع از کامیابی او و همسر قانونی‌اش از هم شده است. خواهر هارون‌الرشید و جعفر برمکی اما تن به این ظلم نمی‌دهند و ماجرای جالب و عجیب کتاب در اصل روایت همین ماجرا است.
جرجی زیدان که استاد مسلم داستان‌های تاریخی است با روایت این داستان، مرور زیبایی از تاریخ عباسیان را ارائه کرده است و تأثیر ایرانیان بر این حکومت را شرح داده است.