قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (در امور مدنی)، یکی از مهم‌ترین قوانین حقوقی کشورمان است که به تنظیم و ساماندهی فرآیند دادرسی در دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی می‌پردازد. این قانون که در سال ۱۳۷۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، شامل مجموعه‌ای از مقررات و قواعد است که نحوه رسیدگی به دعاوی مدنی، حقوق و تکالیف طرفین دعوا، وظایف و اختیارات دادگاه‌ها و سایر مسائل مرتبط با دادرسی مدنی را تعیین می‌کند. قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (در امور مدنی) شامل ۵ بخش اصلی و چندین فصل و ماده است که به شرح زیر است: بخش اول: کلیات این بخش شامل تعاریف و اصول کلی دادرسی مدنی است. در این بخش، مفاهیمی مانند دادگاه، دعوا، طرفین دعوا، صلاحیت و سایر اصطلاحات حقوقی تعریف می‌شوند. همچنین، اصولی مانند اصل برائت و اصل بی‌طرفی دادگاه‌ها مورد تأکید قرار می‌گیرند. بخش دوم: صلاحیت دادگاه‌ها این بخش به تعیین صلاحیت دادگاه‌ها در رسیدگی به دعاوی مدنی می‌پردازد. صلاحیت دادگاه‌ها به دو دسته صلاحیت ذاتی و صلاحیت محلی تقسیم می‌شود. صلاحیت ذاتی به نوع دادگاه (عمومی، انقلاب، خانواده و غیره) و صلاحیت محلی به حوزه محلی که دادگاه در آن قرار دارد، مربوط می‌شود. بخش سوم: اقامه دعوا و شرایط آن این بخش شامل مقررات مربوط به نحوه اقامه دعوا، شرایط لازم برای اقامه دعوا، نحوه تنظیم دادخواست و مراحل مختلف دادرسی است. در این بخش، نحوه ارائه دادخواست، ابلاغ اوراق قضایی، و نحوه تشکیل جلسات دادرسی توضیح داده می‌شود. بخش چهارم: رسیدگی به دعاوی این بخش به نحوه رسیدگی به دعاوی مدنی در دادگاه‌ها می‌پردازد. این بخش شامل مقررات مربوط به ارائه ادله و مدارک، نحوه استماع شهادت شهود، نحوه انجام کارشناسی و نحوه صدور حکم است. همچنین، مقررات مربوط به اعتراض به احکام و نحوه تجدیدنظرخواهی در این بخش قرار دارد. بخش پنجم: اجرای احکام این بخش شامل مقررات مربوط به نحوه اجرای احکام صادره از دادگاه‌های مدنی است. در این بخش، نحوه اجرای احکام قطعی، نحوه توقیف اموال محکوم‌علیه و نحوه اجرای احکام مالی و غیرمالی توضیح داده می‌شود.
در مجموع، قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (در امور مدنی) یکی از قوانین پایه‌ای و اساسی در نظام حقوقی ایران است که نقش مهمی در تنظیم و ساماندهی فرآیند دادرسی مدنی دارد.
کتاب قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب (در امور مدنی) 1403
دوران