کتاب اعمال انسانی

وجدان. وجدان، وحشتناک ترین چیز در دنیاست. روزی که من شانه به شانه ی صدها و هزاران نفر از همراهان غیرنظامی ام به لوله ی اسلحه ی سربازها خیره شدیم، روزی که بدن های دو نفری را که اول از همه قتل عام شدند، روی چرخ دستی گذاشتند و تا جلوی جمعیت بردند، من مات و مبهوت به دنبال کشف چیزی پنهان درون خودم بودم، به دنبال کشف غیاب ترس. یادم می آید حس می کردم که حالا وقت مردن است، حس کردم خون صدها و هزاران قلب، همگی در یک شاهرگ جریان پیدا کرده است، خون تازه و پاک و ... به باشکوهی قلبی واحد، و ضربان این خون را به تمام رگ ها و به خود من منتقل می کرد و با جرأت حس کردم که بخشی از آن هستم.

بعد از مرگ تو، نتوانستم برایت عزاداری کنم. و از آن پس، زندگی ام تبدیل به عزا شد.

بعضی خاطرات هیچ وقت آرام نمی گیرند. به جای محو شدن با گذر زمان، به تنها چیزهایی تبدیل می شوند که باقی مانده اند، وقتی که همه ی چیزهای دیگر محو شده اند. جهان تاریک می شود، مثل لامپ هایی که یکی یکی خاموش می شوند.