کتاب «تئاتر انقراض» با ایجاد پلی میان فلسفه ژیل دلوز و هنر اجرا، دریچهای نو به سوی درک عمیقتر از اجراهای معاصر میگشاید. این کتاب، با تمرکز بر مفاهیم کلیدی دلوز همچون «شدن»، «تکرار» و «ریشهها»، به ما نشان میدهد که چگونه تئاتر میتواند فراتر از بازنماییهای سنتی رفته و به عرصهای برای تجربههای نو، خلاقانه و دگرگونکننده تبدیل شود.
به عنوان مثال، مفهوم «شدن» در فلسفه دلوز، که به معنای گذر از حالتهای ثابت و ورود به فرآیندهای تغییر و تحول است، میتواند در اجرا به معنای گذر از بازنماییهای سنتی شخصیتها و روایتها و ورود به عرصه تجربههای بدنی، حسی و عاطفی باشد. به این ترتیب، تئاتر میتواند به جای بازنمایی واقعیت، خود به واقعیت تبدیل شود و مخاطب را به مشارکت فعال در خلق معنا دعوت کند.
همچنین، مفهوم «تکرار» در فلسفه دلوز، که به معنای بازتولید خلاقانه و متفاوت از گذشته است، میتواند در اجرا به معنای بازخوانی خلاقانه از متون کلاسیک یا خلق اجراهایی باشد که در هر بار تکرار، تجربهای نو و غیرمنتظره را برای مخاطب به ارمغان میآورند. به این ترتیب، تئاتر میتواند به جای تکرار مکررات، به عرصهای برای نوآوری، بداههپردازی و خلق معناهای جدید تبدیل شود.
در نهایت، مفهوم «ریشهها» در فلسفه دلوز، که به معنای ساختارهای زیربنایی و پنهانی هستند که بر سطح رویدادها تأثیر میگذارند، میتواند در اجرا به معنای کشف و آشکارسازی نیروها و روابط پنهانی باشد که در پس صحنه اجرا جریان دارند؛ نیروهایی که ممکن است در نگاه اول آشکار نباشند، اما بر شکلگیری و جهتگیری اجرا تأثیر میگذارند. به این ترتیب، تئاتر میتواند به جای پنهان کردن این نیروها، آنها را آشکار کرده و مخاطب را به تفکر انتقادی درباره ساختارهای قدرت و روابط اجتماعی دعوت کند.
کتاب «تئاتر انقراض» با بررسی دقیق و موشکافانه این مفاهیم و تأثیر آنها بر اجرا، به ما نشان میدهد که چگونه تئاتر میتواند به مثابه تجسمی از فلسفه دلوز، به عرصهای برای تجربههای نو، خلاقانه و دگرگونکننده تبدیل شود؛ تجربهای که مخاطب را به تفکر، خلاقیت و آزادی دعوت میکند و او را در خلق معنا و تغییر جهان مشارکت میدهد.
کتاب تئاتر انقراض