باری کان لایف، باستانشناس و نویسنده برجسته بریتانیایی، در کتاب «امپراتوری سکاها،جنگجوبان کوچ نشین استپ» به بررسی جامع و دقیق تمدن سکاها میپردازد. سکاها، مردمانی کوچ نشین و جنگجو بودند که در دوران باستان در مناطق وسیعی از استپهای اوراسیا زندگی میکردند. کان لایف با بهرهگیری از یافتههای باستانشناسی و منابع تاریخی، تصویری جامع و چندبعدی از این فرهنگ پیچیده و کمتر شناخته شده ارائه میدهد. کتاب با بررسی فرهنگهای استپی عصر برنز آغاز میشود و سیر تحول آنها را تا ظهور سکاها دنبال میکند. نویسنده به طور مفصل به شیوه زندگی، هنر، مذهب و ساختار اجتماعی اسکیتها میپردازد.
یکی از نکات اساسی کتاب، توجه ویژه به مهارتهای سوارکاری و جنگاوری سکاهاست. کان لایف توضیح میدهد که به چه شکلی این مهارتها به سکاها اجازه داد تا بر مناطق وسیعی از اوراسیا تسلط یابند و با امپراتوریهای بزرگ زمان خود مانند هخامنشیان و یونانیان تعامل کنند. یکی از جنبههای جالب کتاب، بررسی نقش زنان در جامعه سکایی است. نویسنده با استناد به شواهد باستانشناسی، وجود زنان جنگجو در میان اسکیتها را مورد بحث قرار میدهد. این موضوع از سویی دیدگاه ما را نسبت به ساختار اجتماعی اسکیتها تغییر میدهد، از سویی دیگر به درک بهتر افسانههای یونانی درباره آمازونها نیز کمک میکند. هنر سکاها بخش مهم دیگری از کتاب را تشکیل میدهد. کان لایف با دقت به توصیف و تحلیل آثار هنری یافت شده در گورهای اسکیتی میپردازد. این آثار که اغلب از طلا ساخته شدهاند، نشاندهنده مهارت بالای صنعتگران سکایی و همچنین ارتباطات گسترده آنها با تمدنهای همجوار است. سبک هنری منحصر به فرد سکاها، که به سبک جانوری معروف است، به طور مفصل در کتاب مورد بحث قرار میگیرد. نویسنده همچنین به تأثیر سکاها بر تمدنهای همسایه میپردازد. او نشان میدهد که چگونه تعامل این تمدن با یونانیان، پارسها و چینیها باعث تبادل فرهنگی و اجتماعی شد. این بخش از کتاب به خوبی نشان میدهد که سکاها، علیرغم شیوه زندگی چادرنشینی، نقش مهمی در شکلگیری تمدن اوراسیا داشتهاند. یکی از نقاط قوت کتاب، استفاده کان لایف از منابع متنوع است. او علاوه بر یافتههای باستانشناسی، از منابع تاریخی یونانی و رومی، و حتی تحقیقات ژنتیکی و زیستی جدید استفاده میکند تا تصویری جامع از سکاها ارائه دهد. این رویکرد چندرشتهای به خواننده کمک میکند تا درک بهتری از پیچیدگیهای تمدن سکاها به دست آورد.
کتاب «امپراتوری سکاها،جنگجوبان کوچ نشین استپ» با ثنری روان و بدور از پیچیدگی نوشته شده است، همچنین، کتاب داری به تصاویر، نقشهها و جدولهای زمانی است که به درک بهتر مطالب کمک میکنند.
کتاب امپراتوری سکاها