نسبت دین، شریعت و نقل با علم عقل و علوم عقلی تجربی و تجریدی از دیرباز در تاریخ اسلام مورد توجه بوده است.
هم آیات و روایات متعرض این مساله شده اند و هم متفکرین و اندیشمندان مسلمان نظیر غزالی، ابن رشد، ابن تیمیه آثار مختلفی را در این باب به نگارش درآورده اند.
پدیدآمدن علم مدرن نیز پرسش از نسبت علم و دین را به عنوان یکی از مسائل و مباحث مهم فلسفه دین درآورده است. علم دینی و علم سکولار از جمله مفاهیمی است که در بین اندیشمندان مسلمان در نیم قرن اخیر برای صورت بندی این مساله با تعاریف محتلف مطرح شده است و حضرت آیت الله جوادی آملی در سه دهه اخیر این دو مفهوم را از موضع حکمت اسلامی تشریح و تببین کرده اند.
کتاب علم دینی متاخرترین کار ایشان است که حاصل بیش از ده جلسه نشست ایشان با برخی از شاگردانشان در سال های ۱۳۹۷-۱۳۹۸ است.
ایشان علم دینی را از سه دهه قبل مختص به علوم انسانی و اجتماعی ندانسته و این مفهوم را درباره مطلق علوم و از جمله علوم طبیعی و علوم پایه به کار برده اند.
در این نوشتار با نظر به تعاریف علم و دین از اعتبارات مختلفی یاد می شود که وصف دینی و یا غیر دینی بودن را برای علم پدید می آورند.
نوشتار حاضر در هشت فصل به شرح زیر تدوین شده است:
فصل اول: مقدمات
فصل دوم: چیستی و هستی علم دینی
فصل سوم: بررسی سایر وجوه اتصاف علم به دینی بودن
فصل چهارم: ملاحظاتی پیرامون علم دینی
فصل پنجم: آثار علم دینی در مواجهه با انسان و جهان
فصل ششم: علم دینی و علوم انسانی
فصل هفتم: علوم انسانی اسلامی؛ بررسی موردی اقتصاد اسلامی
فصل هشتم: آسیب ها و چالش های علم دینی
کتاب علم دینی تالیف آیت الله جوادی آملی را به همه علاقه مندان به مباحث علوم انسانی، تولید علم، علم دینی و بومی توصیه می کنیم.
کتاب علم دینی
دانشگاه تهران
عبدالله جوادی آملی
