کتاب «راهنمای هارمونی ربع پرده» اثر ایوان ویشنگرادسکی، منبعی تخصصی در حوزه موسیقی میکرتونال بهشمار میآید که به بررسی سیستمهای هارمونیک مبتنی بر تقسیمبندی نوای موسیقی به واحدهای ربع پرده میپردازد. در این اثر، نویسنده ابتدا زمینه تاریخی و نظری ظهور ساختارهای میکرتونال را مرور میکند و با مقایسهای میان سیستم تقسیمبندی دوازدهصدا در اکتاو و سیستمهای جایگزین مبتنی بر ربع پرده، بستر لازم را برای درک تفاوتها و نوآوریهای این رویکرد فراهم میسازد. وی همچنین در ابتدای کتاب به توضیح مفاهیم بنیادی موسیقیشناسی و چگونگی تغییر دیدگاه از هارمونی مرسوم به سمت ارائه الگوهای جدید میکرتونال پرداخته است. در ادامه، ویشنگرادسکی به تشریح اصول نظری هارمونی در بستر ربع پرده پرداخته و چارچوبهای ساختاری آن را به تفصیل بیان میکند. او مباحث مربوط به ساختار آکوردهایی که در این سیستم شکل میگیرند، الگوهای ملودیک و رویکردهای مدرن در تدوین قطعات موسیقی در فضای میکرتونال را مورد بحث قرار میدهد. نویسنده با استفاده از زبان تخصصی موسیقیشناسی، به بررسی قواعد و شاخصهای تعیینکننده سازگاری و انتقال تناژ میان آکوردها و نیز چگونگی شکلگیری داینامیکهای صوتی در این سیستم میپردازد. بخش میانی کتاب علاوه بر مرور مباحث نظری، به ارائه نمونههای عملی از آثار و قطعات موسیقیای میپردازد که از چارچوب هارمونی ربع پرده بهره بردهاند. تحلیل دقیق این نمونهها، ابزاری به هنرجویان ارائه میدهد تا کاربرد اصول معرفیشده در کتاب در ساخت و تولید موسیقی مدرن روشن شود. همچنین، نویسنده به معرفی روشهای نوین نوتاسیون میپردازد که امکان نشاندادن دقیق تفاوتهای ربع پردهای را فراهم میآورد؛ موضوعی که از جنبههای مهم در انتقال مفاهیم نظری به عمل در حوزه موسیقی میکرتونال بهشمار میآید. در نهایت، کتاب به بررسی تأثیرات روانشناختی و شنیداری موسیقیهای مبتنی بر ربع پرده نسبت به موسیقیهای سنتی میپردازد. در این بخش نویسنده به تحلیل چگونگی درک شنیداری تفاوتهای اکوستیکی توسط شنونده و تأثیر این تفاوتها بر تجربهی هنری و فرهنگی پرداخته است. به طور کلی، این کتاب میتواند مرجع مناسبی برای موسیقیدانان، پژوهشگران و علاقمندان به نوآوریهای موسیقایی محسوب شود.
درباره ایوان ویشنگرادسکی
ایوان ویشنگرادسکی (1893-1979) آهنساز روسی بود که بیشتر عمر خود، یعنی از سال 1920 به بعد را، در پاریس زندگی کرد.