کتاب فلسفه در برهوت

بیژن عبدالکریمی در کتاب «فلسفه در برهوت» به بررسی بحران‌های فلسفی جهان معاصر می‌پردازد. او با رویکردی پدیدارشناسانه، وضعیت انسان امروز را در «برهوت نهیلیسم» ترسیم می‌کند؛ جهانی که در آن حقیقت و معنای متعالی جای خود را به عقلانیت ابزاری و قدرت داده است. عبدالکریمی با الهام از نیچه و هایدگر، این بحران را نه محدود به غرب، بلکه شامل جهان اسلام و ایران نیز می‌داند و معتقد است هر دو تجربه بزرگ بشریت-سنت و مدرنیته-در پاسخگویی به پرسش‌های بنیادین انسان ناکام مانده‌اند. نویسنده با نقد نظام‌های تئولوژیک سنتی و مدرنیته اومانیستی، نشان می‌دهد که بنیادگرایی دینی و نسبیت‌گرایی سکولار هر دو به نوعی خشونت و ازخودبیگانگی منجر شده‌اند. او این وضعیت را پیامد «مرگ خدا» در معنای نیچهای می‌داند؛ مفهومی که در آن ارزش‌های متعالی جایگاه خود را از دست داده و انسان در گردابی از پوچی گرفتار شده است. با این حال، عبدالکریمی راه رهایی را نه در بازگشت به گذشته یا تسلیم به مدرنیته، بلکه در بازخوانی امر قدسی، خارج از قالب‌های ایدئولوژیک جستجو می‌کند. او امام حسین(ع) را نمادی از این «راه سوم» می‌شناسد؛ کسی که ایمان به حقیقت را بدون توسل به استبداد دینی یا سازش با قدرت نشان داد. به عبارت دیگر، عبدالکریمی در این کتاب، با ترکیبی از مفاهیم فلسفه غرب (به ویژه هایدگر و نیچه) و اندیشه اسلامی، تلاش می‌کند پلی میان سنت شرقی و مدرنیته غربی ایجاد کند. زبان استعاری او-با استفاده از واژه‌هایی مانند «برهوت» و «شام غریبان»-به درک شهودی مفاهیم پیچیده کمک می‌کند و مخاطب را به تأمل در تجربه زیسته انسان معاصر فرامی‌خواند. با این حال، برخی منتقدان معتقدند کتاب بیشتر بر نقد وضع موجود متمرکز است و طرح عملی مشخصی برای خروج از نهیلیسم ارائه نمی‌دهد. همچنین، اگرچه نثر کتاب برای غیرمتخصصان قابل فهم است، اما تقلیل مفاهیم فلسفی به استعاره‌ها ممکن است از عمق تحلیل بکاهد. با این حال، به طور کلی، این کتاب نه تنها برای علاقه‌مندان به فلسفه تطبیقی، بلکه برای هر خواننده‌ای که دغدغه عبور از بحران‌های معنوی عصر حاضر را دارد، اثری ارزشمند و چالش‌برانگیز خواهد بود.