کتاب نظامی گنجوی

کبکی به دهن گرفت موری/ می کرد بر آن ضعیف زوری/ زد قهقهه مور بیکرانی/ کی کبک تو این چنین ندانی/ شد کبک دری ز قهقهه سست / کاین پیشه من نه پیشه تست/ چون قهقهه کرد کبک حالی/ منقار زمور کرد خالی/ هر قهقهه کاین چنین زند مرد/ شک نه که شکوه ازو شود فرد/ خنده که نه در مقام خویش است/ در خورد هزار گریه بیش است/ چون من ز پی عذاب و رنجم/ راحت به کدام عشوه سنجم/ آن پیر خری که می کشد بار/ تا جانش هست می کند کار/ آسودگی آنگهی پذیرد/ کز زیستن چنین بمیرد/ در عشق چه جای بیم تیغ است/ تیغ از سر عاشقان دریغ است/ عاشق ز نهیب جان نترسد/ جانان طلب از جهان نترسد/ چون ماه من اوفتاد در میغ/ دارم سر تیغ کو سر تیغ/ سر کو ز فدا دریغ باشد/ شایسته تشت و تیغ باشد/ زین جان که بر آتش اوفتاد است/ با ناخوشیم خوش اوفتاد است/ جانیست مرا بدین تباهی / بگذار ز جان من چه خواهی/ مجنون چو حدیث خود فرو گفت/ بگریست پدر بدانچه او گفت/ زین گوشه پدر نشسته گریان/ زانسو پسر اوفتاده عریان/ پس بار دگر به خانه بردش/ بنواخت به دوستان سپردش/ وان شیفته دل به شور بختی/ می کرد صبوریی به سختی/ روزی دو سه در شکنجه می زیست/ زانگونه که هر که دید بگریست/ پس پرده درید و آه برداشت/ سوی در و دشت راه برداشت/ می زیست به رنج و ناتوانی/ می مرد کدام زندگانی / چون گرم شدی به عشق وجدش/ بردی به نشاط گاه نجدش/ برنجد شدی چو شیر سرمست/ آهن بر پای و سنگ بر دست/ چون برزدی از نفیر جوشی/ گفتی غزلی به هر خروشی/ از هر طرفی خلایق انبوه/ نظاره شدی به گرد آن کوه/ هر نادره ای کز او شنیدند/ در خاطر و در قلم کشیدند/ بردند به تحفه ها در آفاق/ زان غنیه غنی شدند عشاق