در کتاب هنر تحقیق علمی که نخستین ویرایش آن در اواخر سده بیستم منتشر شد، بوریج رشد ادراک شهودی را در شخصیت و پژوهش های دانشمندان بررسی می کند و تصویری دقیق از چگونگی آغاز و انجام تحقیق علمی در اختیار علاقمندان قرار می دههد. هدف نویسنده این است که نشان دهد ذهن انسان را چگونه می توان به بهترین نحو ممکن برای انجام فرآیندهای کشف علمی به کار گرفت . به همین دلیل، این کتاب بر « عامل انسان» یعنی شخص دانشمند تمرکز می کند. این کتاب اصول بنیادی و شیوه های ذهنی مشترک بین انواع پژوهش را به خواننده معرفی می کند . پروفسور بوریج درباره اکتشاف بزرگ بحث می کند و تجربه های دانشمندان بسیاری را در اینجا باز می گوید .ارزش کتاب هنر تحقیق علمی، دوری گزیدن آن از هرگونه پیشداوری است . نویسنده با برخورداری از ذهنی آزاد و جهانی، پژوهش علمی را همچون هنری خلاق بررسی می کند. این کتاب با نثری شیوا نگارش یافته است ارزش آن را دارد که توسط افراد بسیاری خوانده شود . بسیاری از جملات نویسنده ارزش آن را دارند که در تمام رسالات علمی و پژوهشی نقل شوند. نویسنده تمام مراحل علمی کشف علمی ( استدلال، تصادف، شهود و راهبردها) را موشکافانه بررسی می کند . جنبه تحسین برانگیز نویسنده در آن است که وی می کوشد پرده اسرارآمیز علم را بالا بزند و فعالیت های پژوهشی خود و دانشمندان همکارش را در معرض دید خوانندگان قرار دهد . از دیگر مهارت های برجسته نویسنده آن است که آنچه را که اکثر آزمایشگران دیر یا زود به طور مبهم در می یابند، با کلمات و عبارات ساده و روشن بیان می کند . جالب تر از آن، گنجاندن این همه دانش مرتبط با پژوهش و انتشار آن در قالب یک کتاب است . بهترین کاری که هر محقق، در هر مقامی، می تواند انجام دهد خواندن و بازخواندن این کتاب است.
کتاب هنر تحقیق علمی
مازیار
و. ا. ب بوریج
