کتاب پشۀ بینی دراز

بیش از پنجاه سال از آغاز انتشار کتاب‌های طلایی می‌گذرد. اولین سری این کتاب‌ها به همت محمدرضا جعفری مترجم اکثر آنها به بچه‌های هم‌سن و سال خود او و نیز یکی دو نسل بعد رسید و در دل آنها جا باز کرد. چه‌بسا بسیاری از بچه‌های آن زمان اکنون پدران و مادران کودکان و نوجوانانی باشند که خوانندگان امروز این کتاب‌ها هستند. در بیشتر داستان‌های این مجموعه، که به‌قلم نویسندگان بزرگ نوشته شده‌اند، مطالب آموزنده‌ای دربارۀ زندگی وجود دارد و به همین سبب اینگونه داستان‌ها هرگز نمی‌میرند. داستان برای بچه‌ها نوشتۀ بیجانی نیست؛ در خیال بچه‌ها جان می‌گیرد و با آن‌ها زندگی میکند. امید است خواندن این داستان‌ها به بچه‌ها گسترۀ دید و بلندپروازی و شجاعت ببخشد و یأس و تنگنظری را از آنها به‌دور کند. هدف از انتشار این داستان‌ها بعد از گذشت بیش از نیم قرن آن است که بتواند نوجوانان امروز را هرچه بیشتر به کتاب و کتابخوانی علاقه‌مند کند تا شاید از میان این خوانندگان پرشور نویسندگان بزرگی پدید آیند.

نام «کتاب‌های طلایی» را شنیده‌اید؟ نشنیده‌اید؟ حق دارید. نسل‌های امروز از این سری کتاب‌های مشهور نسل‌های دیروز خیلی مطلع نیستند. احتمالا اگر از کتابخوان‌ها و کتاب‌خوانده‌های نسل قبل، از پدران و مادرانتان بپرسید، خاطره‌ای از آشنایی و دوستی و الفت خود با این کتاب‌ها برایتان تعریف می‌کنند. کتاب‌هایی که در «موسسهٔ انتشارات امیرکبیر» عبدالرحیم جعفری منتشر می‌شد و نسلی نوپا را پابه‌پای خودش با کتاب آشنایی داد و همراه کرد. عمدهٔ این کتاب‌ها ترجمهٔ نوجوان آن روزگار و ویراستار و فرهنگ‌نویس نامدار امروز است: محمدرضا جعفری. شماری از صاحبنظران، زبان و لحن‌هایی را که مترجم در روایت این کتاب‌ها به کار برده است، از نمونه‌های درخشان و موثر ادبیات کودک و نوجوان تلقی کرده‌اند. کودکان و نوجوانان از راه این کتاب‌ها با بزرگ‌ترین داستان‌ها و قصه‌های ادبیات جهان آشنا می‌شوند و به جهانی قدم می‌گذارند پر از شخصیت‌ها و ماجراهای شگفت و اتفاقات حیرت‌انگیز. با سندباد بحری بادبان می‌گشایند و دریا به دریا می‌روند تا ناشناخته‌ها را کشف کنند، با هفت کوتوله هم‌قدم می‌شوند و می‌روند دیدن سپیدبرفی، با آرتورشاه و دلاوران میزگرد ملاقات می‌کنند و راه‌ورسم قهرمانی و جوانمردی می‌آموزند، به دل اقیانوس می‌زنند و شکوه نهنگ سفید، موبی‌دیک، را نظاره می‌کنند. باز هم بگوییم؟ بهتر است خودتان کتاب‌های طلایی را دست بگیرید و ورق بزنید و بخوانید و به جمع هزاران کودک و نوجوان دیروز بپیوندید و در جهان این داستان‌ها کنار آن‌ها حاضر شوید. می‌پرسید: آیا این کتاب‌ها برای کودک و نوجوان امروز قدیمی نیست؟ می‌گوییم اگر بزرگ‌ترین آثار ادبی تاریخ بشر قدیمی شده باشد، این داستان‌ها هم قدیمی شده است. به‌باور ما این داستان‌ها زنده و تازه و تپنده‌اند، تا ادبیات و تخیل و جستجوگری در روان انسان زنده است.